NGC 5253 jest jedną z najbliższych nam, do tej pory odkrytych niebieskich galaktyk karłowatych. Znajduje się w odległości około 12 milionów lat świetlnych od Ziemi w południowej części gwiazdozbioru Centaura. Najbardziej charakterystyczną cechą tych galaktyk jest fakt, że są siedliskiem dużej ilości formowania się gwiazd. Pomimo niskiej zawartości pyłu i relatywnie braku odpowiedniej ilości pierwiastków cięższych niż wodór i hel, jest to region bardzo aktywny w powstawanie nowych gwiazd.

Galaktyki te zawierają obłoki molekularne, które są podobne do pierwszych chmur, z których formowały się gwiazdy we wczesnym Wszechświecie. One również były pozbawione pyłu i cięższych pierwiastków. Jest to powód dlaczego astronomowie uważają niebieskie galaktyki karłowate za idealny poligon, służący lepszemu zrozumieniu pierwotnego rodzenia się gwiazd.

NGC 5253 zawiera nieco pyłu i cięższych elementów, jednak znacznie mniej niż nasza Droga Mleczna. Jej środkowe regiony są zdominowane przez regiony intensywnego formowania się gwiazd. Znajdują się w eliptycznej, głównej części, która wygląda na czerwonawą, patrząc na zdjęcie wykonane przez teleskop Hubble’a. Centralna, emanująca gwiazdami strefa składa się z bogatego środowiska gorących, młodych gwiazd, skoncentrowanych w gromady gwiazd. Widoczne są one na zdjęciu w kolorze niebieskim. Ów region o nadmiernym rodzeniu się gwiazd zostawia swój ślad w postaci słabego i rozproszonego blasku produkowanego przez jonizowany tlen.

Natura niebieskich galaktyk karłowatych zadziwia astronomów od dłuższego czasu. Symulacje przeprowadzone w oparciu o obecnie preferowanej teorii kosmologicznej powstawania galaktyk, znanej jako Model Lambda-CDM (ang. Lambda-cold dark matter), zakładają, że powinno być znacznie więcej galaktyk karłowatych orbitujących na obrzeżach dużych galaktyk jak Droga Mleczna.

Galaktyka ta jest uważana za część grupy galaktyk M83, w której skład wchodzą radiogalatyka NGC 5128 (znana również jako Centaurus A) oraz galaktyka spiralna Messier 83. Astronomowie zwracają uwagę, że szczególny charakter NGC 5253 może wynikać z bliskości do Messier 83, jej najbliższego sąsiada.

Zdjęcie zostało zrobione z wykorzystaniem instrumentu Advanced Camera for Surveys zamontowanego na teleskopie Hubble’a. Łączy ono widzialne oraz podczerwone ekspozycje. Pole widzenia na tym obrazie to mniej więcej 3.4 na 3.4 minuty kątowe.

Słowniczek:

Niebieskie galaktyki karłowate (BCD) – niewielkie galaktyki, które są niebieskie. Ich kolory mieszczą się w przedziale B-V = 0,0 do 0,30 mag, co jest typowe dla młodych gwiazd typu widmowego A. Sugeruje to, że BCD są tworzącymi się gwiazdami. Mają one także dużo gazu międzygwiezdnego (co jest nietypowe dla galaktyk eliptycznych). (kde.org)

Obłok molekularny – rodzaj obłoku międzygwiazdowego, w którym gęstość wodoru jest wystarczająco duża, a temperatura odpowiednio niska, aby formowały się molekuły wodoru H2. W chmurach molekularnych rodzą się gwiazdy. (Wikipedia)

Model Lambda-CDM – ang. Lambda-cold dark matter – jeden z najpowszechniej uznawanych modeli kosmologicznych. Jego nazwa pochodzi od dwóch głównych składników wszechświata: stałej kosmologicznej (oznaczanej przez ?) i zimnej ciemnej materii. Model ten wyjaśnia mikrofalowe promieniowanie tła (CMB), obserwowaną strukturę wielkoskalową oraz przyspieszanie ekspansji wszechświata. (Wikipedia)

Źródło: NASA Grafika: ESA/Hubble & NASA