Centrum Aktywności Międzypokoleniowej przy ul. Ceramicznej 9B w Warszawie udzieliło odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej uciążliwości akustycznych zgłaszanych przez mieszkańców sąsiedniego budynku. Analiza przekazanych dokumentów ujawnia szereg istotnych kwestii, które rzucają nowe światło na trwający od miesięcy konflikt.
Od ponad roku mieszkańcy budynku przy ul. Ceramicznej 7 skarżą się na ciągły hałas generowany przez urządzenia wentylacyjno-klimatyzacyjne zainstalowane w sąsiadującym CAM. Problem jest szczególnie dotkliwy w porze nocnej, gdy cichną inne dźwięki otoczenia, a charakterystyczne „burczenie” i „warczenie” instalacji staje się dominującym elementem krajobrazu akustycznego.
– Ten hałas wwierca się w głowę człowieka w taki sposób, że wydaje się że za chwilę człowiek zwariuje. Jesteśmy u kresu wytrzymałości psychicznej – pisał jeden z mieszkańców w skardze z kwietnia 2024 roku.
Inny mieszkaniec w swoim piśmie z marca 2025 roku wskazuje: – Nikt nie chce przyjąć do wiadomości, że ten hałas jest nieustający, trwa 24 godziny na dobę, zmienia się tylko jego natężenie. Poza tym kierownik CAM twierdzi, że urządzenia w porze nocnej pracują na 1 biegu, a nikt nie jest w stanie tego zweryfikować. Naszym zdaniem są noce, kiedy hałas jest bardzo duży i sprawia to wrażenie, że urządzenia pracują bez żadnej kontroli.
Co wynika z dokumentacji CAM?
W odpowiedzi na nasze zapytanie, CAM przekazał obszerną dokumentację techniczną oraz wyniki trzech niezależnych pomiarów hałasu wykonanych przez różne podmioty:
- Pomiary SONITECH s.c. z 18.04.2024 r. wykazały poziom hałasu nocnego: P1: 43,0 dB, P2: 43,3 dB
- Pomiary Zakładu Badań Środowiskowych z 26.08.2024 r. wykazały poziom hałasu nocnego: P1: 40,0 dB, P2: 39,5 dB
- Pomiary firmy Regulacje.pl (dokumentacja powykonawcza) – pomiary wewnątrz budynku CAM
Wszystkie pomiary wskazują, że poziom hałasu mieści się poniżej dopuszczalnej normy 45 dB dla pory nocnej, jednak wartości są niepokojąco bliskie granicy. Szczególnie pomiary z kwietnia 2024 r. pokazują, że do przekroczenia normy brakuje zaledwie 1,7-2,0 dB.
Kluczowe problemy w dokumentacji CAM
Analiza przekazanych materiałów ujawnia kilka istotnych kwestii:
- Brak analizy akustycznej przed montażem – CAM nie przeprowadził specjalistycznej analizy akustycznej przed instalacją urządzeń wentylacyjnych, polegając jedynie na dokumentacji technicznej producentów.
- Niefortunna lokalizacja urządzeń – jednostki wentylacyjne zostały umieszczone od strony budynku mieszkalnego, co w naturalny sposób zwiększa uciążliwość dla mieszkańców.
- Brak pomiarów wibracji – żadne z przeprowadzonych badań nie uwzględniało pomiarów drgań, które mogą przenosić się przez konstrukcję budynków.
- Krótki czas próbkowania – jak wykazaliśmy w naszej wcześniejszej analizie, pomiary wykonano metodą próbkowania, pobierając jedynie kilka 10-sekundowych próbek, co jest niewystarczające dla rzetelnej oceny.
- Brak konkretnych planów naprawczych – CAM jedynie zgłosiło problem do protokołu przeglądu gwarancyjnego, nie przedstawiając konkretnych planów modyfikacji instalacji.
Dodatkowo dochodzi do tego wycinka drzew. W korespondencji od mieszkańców pojawia się informacja o „wycięciu w pień kilkudziesięciu kilkudziesięcioletnich dębów”, co mogłoby stanowić przesłankę do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko.
Brak odpowiedzi na kluczowe pytania
Warto zauważyć, że CAM nie udzielił odpowiedzi na wszystkie nasze pytania zawarte we wniosku o udostępnienie informacji publicznej. W szczególności brakuje informacji dotyczących:
- Szczegółów dotyczących planowanych działań naprawczych i harmonogramu ich realizacji
- Informacji o konsultacjach z mieszkańcami w sprawie rozwiązania problemu
- Danych o ewentualnych modyfikacjach technicznych instalacji wentylacyjnej, które mogłyby ograniczyć emisję hałasu
- Wyjaśnień dotyczących braku analizy akustycznej przed montażem instalacji
- Informacji o procedurach kontroli i monitoringu pracy instalacji wentylacyjnej w porze nocnej
Ta niekompletność odpowiedzi wskazuje na brak kompleksowego podejścia do rozwiązania problemu i potwierdza obawy mieszkańców, że ich skargi nie są traktowane z należytą powagą.
Reakcja CAM na skargi
Z dokumentacji wynika, że do CAM wpłynęły co najmniej 4 skargi w 2024 roku (5.04, 28.05, 4.06, 30.07). Reakcje instytucji ograniczyły się głównie do:
- Zlecenia dodatkowych pomiarów hałasu
- Przeniesienia prób chóru do innej części budynku
- Udostępnienia kontaktu do kierowniczki CAM administratorowi budynku
Warto zauważyć, że pomimo zgodności z normami, mieszkańcy nadal odczuwają znaczną uciążliwość, co sugeruje, że sam fakt nieprzekraczania norm nie rozwiązuje problemu komfortu akustycznego.
Hałas w granicach normy, ale uciążliwy
Problem, z którym mierzą się mieszkańcy, jest typowy dla instalacji wentylacyjno-klimatyzacyjnych w budynkach użyteczności publicznej. Mimo że pomiary wykazują zgodność z normami, specyficzny charakter dźwięku (niskie częstotliwości) oraz jego ciągłość powodują znaczną uciążliwość.
Jak wyjaśnialiśmy w naszej wcześniejszej analizie, standardowe pomiary z filtrem A (dBA) nie uwzględniają w pełni wpływu niskich częstotliwości, które są dominujące w przypadku systemów wentylacyjnych. Dźwięki o niskiej częstotliwości lepiej przenikają przez przegrody budowlane i mogą powodować wibracje konstrukcji, co prowadzi do wtórnej emisji hałasu wewnątrz mieszkań.
Co dalej?
Jako Fundacja ORION Organizacja Społeczna / Instytut Ekologii Akustycznej planujemy:
- Przeprowadzenie niezależnych pomiarów hałasu i wibracji w ramach naszego projektu „Raport: Hałas w mieście. Warszawa 2024-2025”.
- Wystąpienie z wnioskami o udostępnienie informacji publicznej do Urzędu Dzielnicy Białołęka oraz Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w celu ustalenia, czy dla inwestycji CAM przeprowadzono odpowiednią ocenę oddziaływania na środowisko.
- Po pomiarze zostaną zaproponowane konkretne rozwiązań techniczne, które mogłyby ograniczyć emisję hałasu i wibracji.
- Przekazanie do analizy prawnej stwierdzenia, że dla przedmiotowego obiektu nie była wymagana procedura uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Sprawdzimy jak do tego odnosi się:
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane,
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie,
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska,
- kilku polskich norm technicznych.
- Zaangażowanie mediów w nagłośnienie problemu – sprawą już zainteresowała się stacja TVN24, a my planujemy kontakt z kolejnymi redakcjami, aby zwiększyć świadomość społeczną dotyczącą tego typu uciążliwości akustycznych.
Sprawa CAM Ceramiczna pokazuje, jak ważne jest uwzględnianie aspektów akustycznych już na etapie projektowania obiektów użyteczności publicznej, szczególnie gdy znajdują się one w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej. Sam fakt spełniania norm nie gwarantuje komfortu akustycznego mieszkańców, a problemy z hałasem niskotonowym wymagają szczególnej uwagi i kompleksowego podejścia.
Poniżej pełna odpowiedź CAM.