Instytut Ekologii Akustycznej wystąpił z propozycją utworzenia interdyscyplinarnej grupy ekspertów i decydentów, której celem będzie kompleksowa walka z hałasem w stolicy.
W odpowiedzi na narastający problem zanieczyszczenia hałasem w Warszawie, nasz Instytut wystosował list otwarty do kluczowych instytucji miejskich, naukowych i porządkowych z propozycją utworzenia Warszawskiego Zespołu ds. Zanieczyszczenia Hałasem (WZZH).
Dlaczego podjęliśmy tę inicjatywę?
Od lat prowadzimy interwencje związane z nadmiernym hałasem w różnych częściach Polski, ze szczególnym uwzględnieniem Warszawy. Nasze doświadczenia z Rady Miasta w październiku 2024 roku pokazały, że mimo dobrych intencji poszczególnych instytucji, działają one w silosach organizacyjnych, co uniemożliwia skuteczne rozwiązywanie problemów.
– W trakcie naszych interwencji obserwujemy ten sam schemat – mieszkańcy zgłaszają problem, instytucje odpowiadają, że nie leży to w ich kompetencjach lub odsyłają do innych jednostek. Taka spychologia prowadzi donikąd, a cierpi na tym zdrowie tysięcy warszawiaków – komentuje Alan Grinde, prezes ORION Organizacji Społecznej/Instytutu Ekologii Akustycznej.
Podczas prowadzonego przez nas projektu „Hałas w mieście. Warszawa 2024-2025” oraz kampanii “Wiele hałasu o hałas” zebraliśmy dziesiątki zgłoszeń od mieszkańców dotyczących różnych źródeł hałasu – od nocnych wyścigów samochodowych i pojedynczych intencjonalnie hałaśliwych przejazdów na terenie w zasadzie całego miasta, przez głośne lokale rozrywkowe, po hałas przemysłowy docierający do osiedli mieszkaniowych. Problem narasta, a jego skutki zdrowotne i ekonomiczne są coraz bardziej odczuwalne.
Dlaczego to takie ważne?
Hałas to nie tylko kwestia komfortu – to poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Według Europejskiej Agencji Środowiska, każdego roku około 11000 przedwczesnych zgonów w Europie jest spowodowanych narażeniem na nadmierny hałas.
Długotrwała ekspozycja na hałas prowadzi do szeregu problemów zdrowotnych, jak m.in.:
- zwiększenia ryzyka chorób serca i układu krążenia
- rozwoju cukrzycy typu 2
- zaburzeń snu i pogorszenia zdrowia psychicznego
- obniżenia zdolności poznawczych, zwłaszcza u dzieci
Dodatkowo zanieczyszczenie hałasem generuje wymierne straty ekonomiczne: obniża wartość nieruchomości, zmniejsza produktywność pracowników, zwiększa wydatki na ochronę zdrowia.
Czym będzie zajmował się zespół?
Proponowany Warszawski Zespół ds. Zanieczyszczenia Hałasem będzie platformą współpracy międzyinstytucjonalnej, której główne zadania obejmą:
- analizę i usprawnienie wykorzystywania obecnie istniejących przepisów prawnych
- wsparcie w koordynacji działań operacyjnych różnych służb i jednostek
- wdrażanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych (m.in. kamery dźwiękowe)
- działania edukacyjne i informacyjne
- opracowanie długofalowej strategii redukcji hałasu
- wspieranie badań naukowych w tym obszarze
- uwzględnianie aspektów akustycznych w planowaniu przestrzennym
Kogo zaprosiliśmy do współpracy?
List otwarty skierowaliśmy do przedstawicieli kluczowych instytucji, które mają wpływ na kształtowanie środowiska akustycznego miasta:
- Urzędu m.st. Warszawy, w tym Biura Ochrony Środowiska, Zarządu Dróg Miejskich i Stołecznego Centrum Bezpieczeństwa
- Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego i jego Wydziału Emisji i Ochrony Powietrza
- Komendy Stołecznej Policji i Straży Miejskiej
- Politechniki Warszawskiej (w tym Zakładu Elektroakustyki i Wydziału Architektury)
- Uniwersytetu Warszawskiego (Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki oraz Wydziału Fizyki)
- Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska
- Towarzystwa Urbanistów Polskich Oddział w Warszawie
Jest to wstępna lista, którą planujemy sukcesywnie poszerzać o przedstawicieli rad dzielnic, organizacji społecznych działających w obszarze ekologii i zdrowia publicznego, a także ekspertów z dziedziny akustyki, ochrony środowiska i urbanistyki.
Co dalej?
Zainteresowane instytucje mają czas do 30 czerwca 2025 r. na przesłanie zgłoszeń do udziału w pracach zespołu. Po tym terminie planujemy zorganizowanie pierwszego spotkania organizacyjnego, podczas którego wspólnie opracujemy metodologię pracy i harmonogram działań.
Dla zapewnienia pełnej transparentności, wszystkie efekty prac zespołu będą regularnie publikowane na naszej stronie internetowej. Chcemy, aby mieszkańcy Warszawy mieli pełny wgląd w postępy prac (bo mamy szczerą nadzieję, że ten zespół faktycznie powstanie) i mogli aktywnie włączać się w konsultacje społeczne.
– Wierzymy, że tylko wspólne, skoordynowane działania pozwolą skutecznie ograniczyć zanieczyszczenie hałasem w Warszawie i poprawić jakość życia mieszkańców naszego miasta. Hałas to drugi największy czynnik zanieczyszczający po zanieczyszczeniu powietrza, a jednak wciąż nie otrzymuje należytej uwagi. Czas to zmienić – podsumowuje Alan Grinde.
Pełna treść listu otwartego poniżej.
