Pierwsze spotkanie w Urzędzie Dzielnicy Białołęka po emisji programu „Reagujemy” – relacja i nasze wnioski

Mieszkańcy Ceramicznej 7 od ponad roku alarmują o uciążliwym hałasie i wibracjach pochodzących z instalacji HVAC w Centrum Aktywności Międzypokoleniowej przy Ceramicznej 9B. Do niedawna ich głos był całkowicie ignorowany przez decydentów.

Publikacja materiału interwencyjnego „Reagujemy” w TVP Warszawa skłoniła urząd do zwołania spotkania już dwie godziny po emisji, choć jeszcze tego samego dnia urząd odmawiał mieszkańcom rozmowy. Pokazuje to siłę lokalnych mediów oraz fakt, że dopiero kiedy praca urzędu nie jest satysfakcjonująca w zakresie rozwiązywania problemów mieszkańców (używając łagodnego, dyplomatycznego języka), to podejmowane są kroki w kierunku dialogu.

Na filmie możemy zobaczyć wypowiedź jednej z mieszkanek Ceramicznej 7, która opowiada o istniejącym problemie. W tym miejscu też dziękujemy zespołowi redakcyjnemu programu “Reagujemy” za wsparcie, nagłośnienie problemu oraz deklarację dalszego śledzenia postępów w sprawie. Cały odcinek można zobaczyć na stronie TVP Warszawa.

Co wydarzyło się 9 czerwca – zapis z naszej perspektywy

Spotkanie rozpoczęło się uwagą Zastępcy Burmistrza Mariusza Wajszczaka, że mieszkańcy „obsmarowali” gminę w telewizji, co pokazuje, że dopiero presja medialna wymusiła reakcję urzędników. Redakcja “Reagujemy” to profesjonalny zespół i do programu był zaproszony przedstawiciel Dzielnicy Białołęka, jednakże nikt nie przyjął zaproszenia, a urząd ograniczył się tylko do wysłania oświadczenia do telewizji.

Urzędnicy początkowo nie planowali protokołowania zebrania - dopiero zdecydowane żądanie mieszkańców spowodowało sporządzenie notatki, jednak jej treść jest lakoniczna i pomija kluczowe fakty.

Dokument zatytułowano „w sprawie potencjalnego hałasu”, co sugeruje, że urząd nadal podważa skalę uciążliwości mimo dowodów na ciągłe przekroczenia w ważeniu C oraz nagrania mieszkańców. Dodatkowo według definicji polskiego prawa „hałas” to dowolne dźwięki z zakresu 16 Hz – 16 kHz, niezależnie od poziomu natężenia. Same słowo nie implikuje więc przekroczenia norm ‒ może oznaczać zarówno hałas dopuszczalny, jak i ponadnormatywny. Bardziej precyzyjny tytuł powinien koncentrować się na potencjalnych przekroczeniach norm a właściwie (biorąc pod uwagę charakter tego hałasu) na uciążliwości akustycznej. Nie biorę pod uwagę celowej złośliwości ze strony protokolantki (a także osób, które zakładam sprawdziły notatkę przed wysłaniem), więc pokazuje to braki w przeszkoleniu pracowników urzędów ze spraw środowiskowych - w tym drugiego największego zanieczyszczenia świata, jakim jest hałas.

W punkcie 4 notatki urzędnicy pominęli informację, że mieszkańców wspierał Alan Grinde, jako przedstawiciel organizacji pożytku publicznego zajmującej się hałasem. Nie chodzi o hodowanie naszego ego, ale według nas pominięcie tego faktu zubaża obraz spotkania oraz nie podkreśla, że mieszkańcy mają wsparcie profesjonalnej organizacji doskonale orientującej się w różnych aspektach problemów związanych z hałasem.

Podczas zebrania został zaprezentowany fragment nagrania i nocnego pomiaru, na których widać różnicę między LAeq i LCpeak o poziomie prawo 40 dB. Tym samym jednocześnie  potwierdzając dominację niskich częstotliwości oraz występowanie wibracji. Mimo trzykrotnego zwrócenia uwagi, że badania wykonane na zlecenie wykonawcy obejmowały wyłącznie ważenie A i nie diagnozują hałasu niskotonowego, urząd nie zareagował na potrzebę pogłębionych analiz - a informacja ta nie została ujęta w notatce.

Pomimo wielokrotnych zaproszeń, które składali mieszkańcy do przedstawicieli urzędu, aby przyszli i usłyszeli problem na własne uszy, Zastępca Burmistrza stwierdził, że „to żaden problem” aby urzędnik przyszedł pod blok, lecz do dziś – według wiedzy mieszkańców – nie przeprowadzono jeszcze żadnej wizji lokalnej w terenie.

Dlaczego notatka budzi wątpliwości – siedem luk, które szkoda, że wystąpiły

1. Brak wzmianki o hałasie niskotonowym i wibracjach, choć właśnie ten aspekt stanowi sedno skarg mieszkańców.
2. Ograniczenie się do badań ważonych krzywą A, podczas gdy składowe < 125 Hz są kluczowe dla oceny uciążliwości.
3. Zignorowanie faktu, że urząd początkowo nie chciał sporządzać protokołu, co obniża zaufanie społeczne. Dodatkowo osoby towarzyszące Zastępcy Burmistrza Mariuszowi Wajszczakowi dopiero przedstawiły się po zapytaniu mieszkańców kto jest w ogóle z nimi na spotkaniu ze strony urzędu.
4. Pominięcie obecności organizacji pozarządowej, mimo że jej udział zapewnia transparentność procesu.
5. W rozmowie wyniknęła informacja, że nie zlecono niezależnej weryfikacji projektu budynku przed realizacją inwestycji .
6. W zasadzie nie przedstawiono harmonogramu konkretnych działań naprawczych oraz terminów kolejnych wizji lokalnych.
7. Użycie frazy „potencjalny hałas” sugeruje marginalizowanie problemu zamiast zobowiązania do jego usunięcia.

Rola mediów i siła społecznego nacisku

Materiał „Reagujemy” pokazał, że media lokalne są kluczowym sprzymierzeńcem mieszkańców, gdy urzędowe procedury zawodzą. Dodatkowo Gazeta Wyborcza/Stołeczna jak i TVN24 również zamieściły informacje na temat problemu z hałasem z CAM Ceramiczna, co wzmacnia przekaz społeczny oraz potwierdza istnienie bulwersującego problemu, który trzeba rozwiązać.

Dzięki obecności kamer oraz publikacjach w Internecie temat zyskał rozgłos, a urząd nie mógł dalej unikać dialogu, co potwierdzają szybkie – choć wciąż niewystarczające – ruchy po emisji programu.

Spotkanie też uwypukliło brak odpowiedniej komunikacji pomiędzy jednostkami gminnymi. Przedstawiciele Urzędu Dzielnicy Białołęka byli zaskoczeni, że systemy wentylacji chodzą na pusto, 24h na dobę, również w dni wolne od pracy. Zostaliśmy poinformowani, że wraz z końcem maja miała nastąpić zmiana w harmonogramie pracy systemu i miała być ona minimalizowana po godzinach pracy CAM i w weekendy.

Najnowsze pomiary – nadal brak poprawy

W niedzielę 15 czerwca powiedzieliśmy “sprawdza” i odwiedziliśmy z miernikiem NTi Audio XL2-TA i mikrofonem M2230 ponownie Ceramiczną 7. W pomiarze, który trwał między 17:30 a 20:15 odnotowaliśmy, że nic się nie zmieniło. 50,8 dB w ważeniu A i 71,4 dB w ważeniu C. Dowodzi to jednoznacznie, że deklaracje o wyłączaniu systemu w weekendy nie są realizowane. Oprócz nieustającej uciążliwości akustycznej, przenikających ściany i szyby wibracji, marnowane są publiczne pieniądze na prąd oraz zwiększany jest ślad węglowy budynku.

Co dalej – dzisiejsze spotkanie i nowy wniosek o informację publiczną

Dziś, 18 czerwca, odbędzie się drugie spotkanie z udziałem mieszkańców i urzędników; liczymy, że przyniesie ono konkretny plan redukcji hałasu niskotonowego oraz że pojawią się na nim osoby decyzyjne ze strony CAM oraz wykonawcy, abyśmy mogli rzeczowo porozmawiać o konieczności zmian całej sytuacji - nie tylko “po godzinach” ale aby w całości usunąć niezdrową uciążliwość i zakończyć ten problem.

Ze względu na nowe wątpliwości, które się pojawiły po pierwszym spotkaniu, złożyliśmy też dzisiaj do Urzędu Dzielnicy Białołęka kolejny wniosek o udostępnienie informacji publicznej, pytając m.in. czy dzielnica zleciła niezależną ekspertyzę akustyczną przed zatwierdzeniem projektu i jakie limity hałasu niskotonowego wpisano do umowy „projektuj i buduj”.

Domagamy się również wyjaśnienia, dlaczego inwestor w pełni zaufał wykonawcy bez zewnętrznej kontroli projektu oraz jakie zapisy gwarancyjne zobowiązują wykonawcę do przebudowy wadliwych instalacji.

* * *

Fundacja ORION Organizacja Społeczna / Instytut Ekologii Akustycznej będzie kontynuować monitoring, edukację, działania strażnicze i wsparcie mieszkańców aż do pełnego usunięcia źródła hałasu i wibracji, które zagrażają zdrowiu i komfortowi życia. Interwencji dotyczącej CAM Ceramiczna będzie poświęcony osobny rozdział w naszym raporcie “Hałas w mieście. Warszawa 2024-2025”.