Proponowany projekt wyłączenia boisk i innych obiektów sportowych spod norm hałasu narusza kilka fundamentalnych praw zagwarantowanych w Konstytucji RP:
Prawo do ochrony zdrowia (Art. 68)
Art. 68 ust. 1: „Każdy ma prawo do ochrony zdrowia”
Art. 68 ust. 4: „Władze publiczne są obowiązane do zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska”
Projekt narusza te przepisy, ponieważ:
- Całkowicie ignoruje wpływ hałasu na zdrowie publiczne, mimo że WHO klasyfikuje hałas jako drugie najpoważniejsze środowiskowe zagrożenie zdrowia w Europie
- Wyłącza boiska spod norm hałasu, chociaż badania wykazują, że poziom hałasu z takich obiektów może osiągać LAeq do 68 dBA oraz Lmax do 85 dBA, co znacząco przekracza poziomy bezpieczne dla zdrowia
- Władze zamiast zapobiegać negatywnym skutkom degradacji środowiska akustycznego, faktycznie je legalizują
Ochrona środowiska (Art. 74)
Art. 74 ust. 1: „Władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom”
Art. 74 ust. 2: „Ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych”
Projekt narusza te zasady przez:
- Stworzenie precedensu wyłączania wybranych źródeł hałasu spod regulacji środowiskowych
- Zaniechanie obowiązku ochrony środowiska akustycznego jako elementu bezpieczeństwa ekologicznego
- Uniemożliwienie monitorowania rzeczywistego stanu akustycznego środowiska (boiska nie będą uwzględniane w mapach hałasu)
Zasada proporcjonalności (Art. 31)
Art. 31 ust. 3: „Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne […]. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw”
Projekt wprowadza nieproporcjonalne rozwiązanie:
- Całkowicie wyłącza boiska spod norm zamiast wprowadzić zrównoważone rozwiązania (ekrany akustyczne, ograniczenia czasowe)
- Faworyzuje prawo do rekreacji kosztem prawa do zdrowia i spokoju mieszkańców
- Narusza istotę prawa do ochrony zdrowia i środowiska
Zasada zrównoważonego rozwoju (Art. 5)
Art. 5: „Rzeczpospolita […] zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju”
Projekt łamie tę zasadę poprzez:
- Jednostronne faworyzowanie jednego aspektu (promocji sportu) przy całkowitym pominięciu innego (ochrony akustycznej)
- Brak poszukiwania równowagi między różnymi aspektami rozwoju społecznego
- Ignorowanie dostępnych rozwiązań technicznych pozwalających na pogodzenie obu potrzeb (rozwiązania stosowane np. w Niemczech)
Projekt, szczególnie w kontekście trybu jego wprowadzania (skrócone konsultacje, brak norm technicznych), stanowi poważne zagrożenie dla konstytucyjnych praw obywateli do życia w zdrowym środowisku.
—-
Artykuł powstał w ramach analizy projektu rozporządzenia Ministerstwa Klimatu i Środowiska z inicjatywy ministra Sportu i Turystyki – Sławomira Nitrasa. Więcej o analizie projektu oraz inne artykuły z serii znajdziecie tutaj.
