Projekt rozporządzenia uzasadnia wyłączenie obiektów sportowych spod norm hałasu celem „Profilaktyka nadwagi i otyłości” z Narodowego Programu Zdrowia.
Jednak badania naukowe wskazują, że rozwiązanie to może prowadzić do paradoksalnych skutków zdrowotnych:
- Metaanaliza obejmująca 444 460 dorosłych wykazała 6% wzrost ryzyka cukrzycy typu 2 na każde 5 dB zwiększenia ekspozycji na hałas.
- Badanie kohortowe z Danii potwierdziło, że ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 zwiększa się o 8% na każde 10 dB wzrostu poziomu hałasu drogowego.
- Mechanizm patofizjologiczny:
- Przewlekła ekspozycja na hałas aktywuje oś podwzgórze-przysadka-nadnercza, co zwiększa wydzielanie kortyzolu i katecholamin
- Hormony stresu prowadzą do insulinooporności i zaburzeń metabolizmu glukozy
- Zaburza to metabolizm organizmu w sposób podobny do zanieczyszczenia powietrza
- Wpływ na nawyki żywieniowe:
- „Stres może stanowić podłoże pojawienia się nieprawidłowych nawyków żywieniowych i być czynnikiem biorącym bezpośredni udział w przyroście masy ciała”
- Osoby narażone na wysoki poziom hałasu są bardziej skłonne do niezdrowych nawyków żywieniowych.
- Koszty zdrowotne i ekonomiczne:
- W USA koszty leczenia nadciśnienia związanego z hałasem szacuje się na 47,5 miliarda dolarów rocznie.
- Koszty leczenia chorób wieńcowych wywołanych hałasem to 96 miliardów dolarów.
Projekt rozporządzenia tworzy więc sytuację, w której walka z otyłością poprzez zwiększenie dostępności boisk może paradoksalnie zwiększyć problem otyłości u osób mieszkających w pobliżu tych obiektów. To klasyczny przykład polityki zdrowotnej, która rozwiązując jeden problem zdrowotny, tworzy inny.
Racjonalnym podejściem byłoby promowanie aktywności fizycznej z jednoczesnym zachowaniem odpowiednich standardów akustycznych – na przykład poprzez obudowanie boisk barierami dźwiękochłonnymi, odpowiednie lokalizowanie obiektów sportowych i ograniczenia czasowe.
—-
Artykuł powstał w ramach analizy projektu rozporządzenia Ministerstwa Klimatu i Środowiska z inicjatywy ministra Sportu i Turystyki – Sławomira Nitrasa. Więcej o analizie projektu oraz inne artykuły z serii znajdziecie tutaj.
