• Seminarium badawczo-edukacyjne na temat ekologii akustycznej

Seminarium #2

29 LISTOPADA 2024
Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego
Wrocław, Szewska 36, sala 208
Godzina 10:00 - 17:00

PROGRAM SEMINARIUM

10:00 - 11:15

Wprowadzenie

HUCZNE POWITANIE

O kategorii „świętego hałasu” i o przyjemności tworzenia głośnych dźwięków

Robert Losiak
Instytut Muzykologii UWr, Pracownia Badań Pejzażu Dźwiękowego UWr

Antymuzyka i antyinstrumenty w tradycji kulturowej Polski - wykład inauguracyjny

Prof. Zbigniew J. Przerembski
Instytut Muzykologii UWr
Antymuzyka jest rodzajem wrzawy obrzędowej podejmowanej w celach apotropaicznych w czasie i miejscach przejściach, opanowanych, według wiary przodków, przez demony. Realizowano ją wokalnie i instrumentalnie. W tym drugim przypadku na antyinstrumentach: narzędziach dźwiękowych będących w sensie muzycznym zaprzeczeniem instrumentów sensu stricto, a nierzadko też na przypadkowych przedmiotach. Antymuzyka była ważnym składnikiem obrzędowości cyklu kalendarzowego (np. kolędowania) lub cyklu życia ludzkiego (zwłaszcza wesela).

11:15 - 11:45

PRZERWA

Przerwa kawowa i medialna (wywiad TVP Wrocław)

11:45 - 13:30

Część 1
HAŁASY WROCŁAWSKIE

Widmo dzwonu

Kamila Staśko-Mazur
Instytut Muzykologii UWr., Pracownia Badań Pejzażu Dźwiękowego UWr, Silent Studio
Dzwony od wieków pełniły ważne funkcje społeczne, komunikacyjne i symboliczne. Czy ich brzmienie jest wciąż wartością, czy ginie w hałasie współczesności? W słuchowisku pt. "Widmo dzwonu" badam brzmienie i recepcję nobliwego dzwonu z wieży wrocławskiego ratusza i dźwiękowy wymiar czasu. Czy możliwe jest, że rozbrzmiewający nad miastem głos ratuszowego dzwonu godzinowego należy do jednej z najstarszych dźwiękowych tradycji Wrocławia? Odpowiedzi udzielą urzędnicy i opiekunowie zabytku oraz mieszkańcy i naukowcy. Założycielka Silent Studio.

Małe miejsce – duży hałas. Dźwiękowa performatywność koncertu w lokalnym klubie muzycznym

Jakub Kopaniecki
Instytut Muzykologii UAM, Poznań
Współczesne koncerty muzyki popularnej – zarówno na dużą skalę, jak i te o charakterze lokalnym – stanowią ważny element pejzażu kulturalnego miasta. Występy polskich i światowych gwiazd muzyki popularnej cechuje rozbudowana oprawa wizualna, zaawansowane systemy nagłośnieniowe oraz szerokie spektrum gestów i komunikatów werbalnych, które wzmacniają komunikację między artystą a publicznością. Zgromadzona publiczność nie pozostaje bierna, intensywnie, dźwiękowo reagując na działania wykonawców. Równolegle jednak, miejskie kluby muzyczne – mimo ograniczonej skali i często wielofunkcyjnej przestrzeni, obejmującej m.in. działalność gastronomiczną – odgrywają istotną rolę w kształtowaniu miejskiej kultury muzycznej. Pomimo kameralnego charakteru, koncerty lokalne wykazują liczne podobieństwa do występów gwiazd, zwłaszcza w zakresie dźwiękowej interakcji między muzykiem a odbiorcą. Specyfika tych mniejszych przestrzeni determinuje jednak unikalne reguły komunikacji, a wysoka zazwyczaj intensywność dźwięku oddziałuje na fizyczne i psychiczne doświadczenie słuchaczy. W swoim wystąpieniu przeanalizuję dźwiękową komunikację pomiędzy muzykiem a odbiorcą oraz wpływ przestrzeni na percepcję i recepcję muzyki w miejskim klubie muzycznym. To nie tylko fizyczne „cztery ściany” lokalu, ale także jego właściwości akustyczne oraz techniczne aspekty nagłośnienia. To również całościowy klimat miejsca, odbierany wielozmysłowo, który w dużej mierze warunkuje wykonywany repertuar. Na potrzeby analizy wykorzystam własne nagrania z wybranych koncertów lokalnych oraz występów gwiazd muzyki popularnej, co pozwoli mi na porównanie zależności między ekspresją sceniczną a charakterystyką przestrzeni koncertowej.

Rytmy oporu. Jak hałas buduje wspólnotę protestu

Weronika Rudek
Instytut Muzykologii UWr
Podczas wystąpienia, opartego na wynikach mojej pracy licencjackiej, omówię, jak działalność wrocławskiej grupy Podwórkowa Samba pokazuje, że hałas – skandowanie haseł, uderzenia w bębny i wspólne okrzyki – nie tylko wzmacnia przekaz protestów, ale także integruje uczestników, tworząc unikalne społeczności akustyczne.

Dyskusja

Moderator: Robert Losiak
Instytut Muzykologii UWr, Pracownia Badań Pejzażu Dźwiękowego UWr

13:30 - 13:45

PRZERWA

13:45 - 15:30

Część 2
HAŁAS I MUZYKA

Małe hałasy w świecie głośnych dźwięków. Historyczna zmienność akustycznych kontekstów wykonawstwa muzycznego

Grzegorz Dąbrowski
Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UWr
Celem wystąpienia jest zwrócenie uwagi na fakt, iż podobne – przynajmniej jeśli chodzi o poziom ich natężenia – dźwięki, w zależności od kontekstu mogą być, z jednej strony niesłyszalnym szumem, z drugiej, rodzajem uciążliwego hałasu.

Japońska scena noise: Od eksperymentu do globalnego fenomenu

Alan Grinde
ORION Organizacja Społeczna
Wystąpienie przybliży słuchaczom fascynujący świat japońskiej sceny noise - jednego z najbardziej radykalnych nurtów w historii muzyki eksperymentalnej. Prezentacja obejmie genezę japońskiego noise (od awangardowych eksperymentów lat 70. do narodzin sceny w latach 80.), przedstawienie kluczowych artystów i ich wkładu w rozwój gatunku (m.in. Merzbow, Hijokaidan, Hanatarash, Incapacitants i Masonna), specyfikę japońskiej sceny noise (unikalne cechy, inspiracje i filozofia twórcza), a także wpływ japońskiego noise na globalną scenę muzyki eksperymentalnej.

Hałas jako źródło informacji w nagraniach dźwiękowych

Maurycy Kin, Stefan Brachmański
Katedra Akustyki, Multimediów i Przetwarzania Sygnałów Politechniki Wrocławskiej
W referacie przedstawiono informacyjne aspekty hałasu, jako tworzywa dźwiękowego w nagraniach. Przedstawiono metody i sposoby tworzenia i wykorzystania tła akustycznego, służącego do wirtualizacji obrazu słuchowego nagrań muzycznych oraz słownych. Ważnym czynnikiem służącym do efektywnego wykorzystania hałasu jako tła dźwiękowego są zasady postrzegania bodźców, które omówiono. Osobnym zagadnieniem jest wykorzystanie tła akustycznego, a hałasu w szczególności, w badaniach fonoskopijnych i kryminalistyce. Na podstawie tych informacji można zbadać autentyczność nagrania, jak również określić czas i miejsce rejestracji.

Jak dbać o słuch? O dźwięku i niektórych zagrożeniach z jego strony

Przemysław Plaskota
Katedra Akustyki, Multimediów i Przetwarzania Sygnałów Politechniki Wrocławskiej
Dźwięk pełni niezwykle ważną rolę w kulturze i w różnych jej kontekstach. Jednak w określonych sytuacjach może być szkodliwy dla człowieka, w szczególności dla narządu słuchu. W pracy przedstawiono podstawowe informacje na temat budowy ucha człowieka oraz w jaki sposób dźwięk może negatywnie na nie oddziaływać. Omówiono również rolę dźwięku jako nośnika informacji o środowisku, czy bardziej ogólnie na temat bezpieczeństwa. Omówiono również jego rolę w życiu codziennym, także jako element podtrzymujący sprawność umysłową człowieka. Wskazano sytuacje, w których pożądany hałas stanowi dla ucha zagrożenie.

Dyskusja

Moderator: Robert Losiak
Instytut Muzykologii UWr, Pracownia Badań Pejzażu Dźwiękowego UWr

15:30 - 15:45

PRZERWA

15:45 - 17:00

Część 3
PRAKTYKI

Dziecięce interpretacje hałasu. Studium przypadku - grupa Pracowni Artystyczno - Edukacynej w ODT "Światowid" we Wrocławiu

Alicja Czapigo
Pracownia Artystyczno-Edukacyjna ODT "Światowid", Wrocław
W stałej, trzydziestoosobowej grupie dzieci w wieku 7-10 lat, które uczestniczą codziennie w zajęciach Art-Edu, zostało zadane pytanie "co to jest hałas?". Niektóre odpowiedzi dzieci niekoniecznie byłyby pierwszą, czy nawet piątą myślą dorosłego na ten temat. Grupa została również poproszona o to, aby każdy narysował "hałas", a później opowiedział o swojej pracy. I o tym, co dzieci stworzyły, jakie miały spostrzeżenia, opowiem.

Warsztat dźwiękowy

Magdalena Matylda Wolska
Narodowe Forum Muzyki, Instytut Muzykologii UWr

Interwencje obywatelskie i inne działania na rzecz środowiska akustycznego Instytutu Ekologii Akustycznej

Alan Grinde
ORION Organizacja Społeczna
Krótkie wystąpienie prezentujące zakres interwencji obywatelskich dotyczących zanieczyszczenia hałasem prowadzonych w Polsce, badania "Decybele Przyszłości", kampanii "Wiele hałasu o hałas", raporu "Hałas w mieście. Warszawa 2024-2025".

17:00

CICHE ZAKOŃCZENIE

ORION Organizacja Społeczna
Instytut Ekologii Akustycznej
ul. Hoża 86 lok. 410
00-682 Warszawa
Email: instytut@yahoo.com
KRS: 0000499971
NIP: 7123285593
REGON: 061657570
Konto. Nest Bank:
92 2530 0008 2041 1071 3655 0001
Wszystkie treści publikowane w serwisie są udostępniane na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa - użycie niekomercyjne - bez utworów zależnych 4.0 Polska (CC BY-NC-ND 4.0 PL), o ile nie jest to stwierdzone inaczej.