Zastanawialiście się kiedyś nad maksymalną prędkością poruszania się mrówek? Najszybszy jej gatunek może biec prawie metr na sekundę, co daje w tym czasie ponad 100 razy dłuższy dystans niż długość jej ciała.
Saharyjska srebrna mrówka (Cataglyphis bombycina) prowadzi jedno z najbardziej ekstremalnych stylów życia pośród jakichkolwiek insektów. Po pierwsze, jak sama nazwa wskazuje, mieszka na pustyni Sahara, gdzie powierzchnia piasku sięga mniej więcej temperatury 60°C. Kiedy większość zwierząt szuka schronienia w najgorętszej porze dnia, mrówki te lubią właśnie wtedy organizować swoje eskapady. W dzikiej furii, która może trwać nawet 10 minut, szukają insektów i małych zwierząt, które padły ofiarą gorąca.
To, że są one tak piekielnie (sic!) szybkie było wiadomo już od lat 80. zeszłego wieku, mówi Sarah Pfeffer z Uniwersytetu w Ulm w Niemczech. Badacz pustynnych mrówek – Rudiger Wehner – odkrył, że mogą one osiągnąć tempo 1 metra na sekundę, aczkolwiek wynik ten w obecnych czasach jest poddawany wątpliwości. “Nie mieli wtedy tak szybkich kamer”, komentuje to Pfeffer.
Obecnie Pfeffer wraz ze swoim zespołem precyzyjnie zmierzyła, jak szybko są w stanie biegać niesamowite mrówki z Sahary. Okazuje się, że mogą osiągać prędkość 85,5 cm/sekundę, co jest dość bliskie szacunkom dokonanym przez Wehnera.
Żywe srebro
Dokładna analiza współczesnych materiałów video ujawniła kilka wskazówek, jak mrówki sobie radzą, aby osiągnąć taką prędkość. Po pierwsze ich nogi są niezwykle krótkie jak na mrówki pustynne, które zazwyczaj mają długie kończyny, które utrzymują ich ciała ponad gorącym gruntem. Krótkie nogi Cataglyphis bombycina pozwalają im na zrobienie ponad… 40 kroków na sekundę!
Drugim interesującym aspektem jest fakt, że ich nogi poruszają się w nietypowy sposób. Jak większość owadów, mrówki również poruszają po trzy z sześciu nóg jednocześnie. Jednak większość owadów nie porusza ich idealnie w tym samym momencie. “Jeśli uda ci się to zrobić, to dokonujesz bardzo gwałtownego ruchu”, mówi dalej Pfeffer. Saharyjskie srebrne mrówki łamią tę zasadę – ich nogi są praktycznie całkowicie zsynchronizowane. “Uważamy, że może im to pomagać w poruszaniu się po piaszczystym podłożu”, kontynuuje Pfeffer. Tym sposobem ich stopy nie zapadają się w piasek, który by je spowalniał.
Nie ma zbyt wiele zwierząt, które poruszają się szybciej – aczkolwiek zależy to jak sama prędkość jest mierzona. W wartościach bezwzględnych oczywiście gepardy są najszybsze i potrafią pokonywać na sekundę aż 30 metrów! Jednakże mierząc długości ciała poruszającego się osobnika, to na naszej planecie żyje w Kalifornii malutki roztocz zwany Paratarsotomus macropalpis, który potrafi pokonywać aż 300 długości swojego “ciała” na sekundę.
Nie zmienia to faktu, że srebrne mrówki z Sahary są niezwykłymi istotami. Są ponadto szczególnie odporne na ciepło – częściowo dzięki srebrnym włoskom, które je chronią.
Źródło: Journal of Experimental Biology Grafika: Harald Wolf
