W kontekście społeczno-prawnym, zanieczyszczenie hałasem zwykle nie jest uznawane jako łamanie praw człowieka. Niemniej jednak, analizując zgodność z prawami człowieka pod kątem Powszechnej deklaracji praw człowieka (PDPC) i konkretnie jej artykułu 25, można wysunąć argument, że ekspozycja na nadmierne zanieczyszczenie hałasem stanowi istotne naruszenie tych praw.
Artykuł 25 Powszechnej deklaracji praw człowieka stanowi, że „człowiek ma prawo do takiej stopy życiowej, która zapewnia mu zdrowie”. Ten postulat, choć może wydawać się prosty na pierwszy rzut oka, niesie ze sobą szereg implikacji dla naszego zrozumienia praw człowieka i ich zastosowania do problemu zanieczyszczenia hałasem.
Zanieczyszczenie hałasem jest zjawiskiem, które ma wpływ na szeroki zakres aspektów życia ludzi, od jakości snu, po zdrowie psychiczne i fizyczne. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), długotrwałe narażenie na wysoki poziom hałasu może prowadzić do szeregów problemów zdrowotnych, w tym do chronicznego stresu, problemów ze snem, nadciśnienia, chorób serca, a także zaburzeń poznawczych u dzieci.
Jeżeli zanieczyszczenie hałasem ma negatywny wpływ na zdrowie, wydaje się logiczne argumentować, że jego niewłaściwe zarządzanie lub kontrola tego problemu może stanowić naruszenie artykułu 25 PDPC. Przyjęcie takiej interpretacji byłoby zgodne z duchem i literą Deklaracji, która postuluje, że prawa człowieka są uniwersalne i niepodzielne, a państwo ma obowiązek chronić te prawa dla wszystkich swoich obywateli.
Pierwszym krokiem w opracowywaniu tej argumentacji jest zrozumienie, co oznacza “taka stopa życiowa, która zapewnia zdrowie”. Czy wystarczy to, że jesteśmy wolni od chorób? Czy może obejmuje to również zdolność do prowadzenia życia bez nadmiernego stresu i narażenia na czynniki szkodliwe dla zdrowia? Czy to prawo obejmuje również prawo do zdrowego środowiska?
Z punktu widzenia praw człowieka, zdrowie nie jest postrzegane jedynie jako brak choroby. Zdrowie jest postrzegane jako stan pełnego fizycznego, psychicznego i społecznego dobrobytu, a nie tylko brak choroby lub niepełnosprawności. W związku z tym, hałas jako czynnik zakłócający ten stan dobrobytu, może być rozważany jako łamanie prawa do zdrowia.
Następnie, musimy zadać sobie pytanie, czy istnieje zobowiązanie ze strony państwa do zapewnienia, aby jego obywatele nie byli narażeni na szkodliwe zanieczyszczenie hałasem. W związku z tym, prawo do zdrowia, zapisane w artykule 25 PDPC, zakłada, że państwo ma obowiązek chronić zdrowie swoich obywateli. Zatem, gdy państwo nie podejmuje odpowiednich kroków w celu kontrolowania zanieczyszczenia hałasem, można argumentować, że narusza ono to prawo.
Również ważne jest zauważenie, że prawo do zdrowia, jak to jest zdefiniowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych, obejmuje “dostęp do zdrowych warunków środowiskowych”. To oznacza, że państwo ma obowiązek zapewnić, że jego obywatele nie są narażeni na szkodliwe warunki środowiskowe, które mogą wpływać na ich zdrowie. Zanieczyszczenie hałasem jest jednym z tych czynników środowiskowych.
Kończąc, można z całą pewnością stwierdzić, że ekspozycja na zanieczyszczenie hałasem jest nie tylko kwestią środowiskową, ale również kwestią praw człowieka. Interpretacja artykułu 25 PDPC wskazuje na to, że każdy ma prawo do zdrowia i że państwa mają obowiązek chronić to prawo, zapewniając zdrowe warunki środowiskowe, w tym kontrolę nad zanieczyszczeniem hałasem. Gdy państwa nie podejmują adekwatnych kroków w celu kontrolowania zanieczyszczenia hałasem, mogą naruszać prawa człowieka – swoich obywateli. Jest to argument, który zasługuje na dalsze badania i rozważenie, ponieważ wskazuje na potencjalną zmianę w sposobie, w jaki postrzegamy zanieczyszczenie hałasem i prawa człowieka.
Grafika: Artumverse