Ingerencja człowieka w naturalne środowiska dzikich zwierząt i przekształcanie ich w tereny rolne lub miejskie, powoduje, że zwierzęta takie jak: gryzonie, nietoperze oraz ptaki stają się dla człowieka zagrożeniem. Zagrożenie to wynika z łatwości z jaką choroby zakaźne (zoonozy) przenoszą się ze zwierząt na człowieka.
Powyższe stwierdzenie zostaje potwierdzone w najnowszym badaniu opublikowanym na łamach czasopisma “Nature”, w którym autorka Kate Jones z University Collage w Londynie, wraz ze swoimi współpracownikami, podkreśla, iż prawdopodobieństwo występowania chorób odzwierzęcych wzrasta w środowiskach zaadoptowanych przez człowieka bardziej niż środowisku naturalnym. Spowodowane jest to większą możliwością kontaktu pomiędzy ludźmi a gatunkami, które są naturalnym źródłem chorób.
Wyniki badania uświadamiają nam konieczność niezwykle ostrożnego podejścia co do kwestii zagospodarowywania nowych terenów.
Istnienie chorób odzwierzęcych, które są chorobami zakaźnymi przenoszonymi ze zwierząt na ludzi, jest pojęciem, które niestety stało się powszechnie znane ze względu na pochodzenie obecnej pandemii COVID-19.
Badanie potwierdza hipotezę już szeroko rozpowszechnioną w środowisku ekologów, według której zmiana sposobu użytkowania terenu, na przykład, zmiana naturalnych ekosystemów w tereny rolne lub krajobraz miejski, wpływa na wzrost ryzyka wystąpienia chorób odzwierzęcych.
Degradacja naturalnych ekosystemów w skutek działalności człowieka sprawia, iż niektóre gatunki kręgowców, szczególnie tych większych, niezwykle zależnych od swojego środowiska naturalnego, zagrożonych jest wygięciem.
Mniejsze i liczniejsze zwierzęta, zarówno jeśli chodzi o gatunek jak i o populację, oraz żyjące krócej, mają zdolność do przystosowania się do życia w pobliżu siedlisk człowieka. Chodzi tu o gryzonie, nietoperze oraz ptaki, które w większości odpowiedzialne są za rozprzestrzenianie chorób odzwierzęcych.
W celu określenia wpływu zmian w środowiskach naturalnych na rozwój chorób odzwierzęcych, autorzy badania mieli wgląd do bazy danych PREDICTS, która zawiera 3,2 miliona danych pochodzących z 666 badań, w których przebadano populacje zwierząt pod kątem użytkowania gruntów na całym świecie.
W ten sposób byli w stanie przeanalizować aż 6801 systemów ekologicznych i 376 gatunków zwierząt – żywicieli różnych rodzajów wirusów, wykazując, że skutki eksploatacji gruntów mają charakter globalny i negatywnie wpływają na życie dzikich zwierząt. W środowiskach zaadoptowanych na rzecz działalności człowieka występuje zarówno więcej gatunków, jak i większa liczba znanych nam zwierząt- żywicieli, które odpowiedzialne są za roznoszenie chorób odzwierzęcych bardziej niż w dziewiczych obszarach naszej planety. Jest to szczególnie zauważalne wśród takich gatunków jak gryzonie, nietoperze i ptaki, co może pomóc w wyjaśnieniu ich znaczenia jako wektorów (nosicieli) różnego rodzajów patogenów.
Wynik badania sygnalizuje niezwłoczną potrzebę podjęcia środków ochrony naturalnych ekosystemów.
– Na całym świecie wprowadzane zmiany w użytkowaniu gruntów służą głównie przekształcaniu naturalnych krajobrazów na potrzeby rolnictwa, w szczególności do produkcji żywności: nasze wyniki podkreślają potrzebę zarządzania terenami rolniczymi w celu zarówno ochrony zdrowia ludności lokalnej, jak i jednoczesnego zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego – tłumaczy Jones.
– Przewiduje się, iż w ciągu następnych kilku dziesięcioleci, obszary rolne i miejskie ulegną powiększeniu, dlatego też nasze działanie powinno skupić się na wzmocnieniu nadzoru nad chorobami oraz systemów opieki zdrowotnej na obszarach, na których dochodzi do dynamicznych zmian w użytkowaniu gruntów a co za tym idzie wzmożonych relacji pomiędzy ludźmi a zwierzętami, które to są rezerwuarami szkodliwych patogenów.
Źródło: Le attività umane favoriscono le malattie trasmesse da animali (Le Scienze)