ARCHIWUM

Kolos Michała Anioła

W 1501 r. podczas rządów republikańskich Michał Anioł przyjeżdża do Florencji i rozpoczyna pracę zleconą przez l’Opera di Santa Maria del Fiore (instytucję zajmującą się konserwacją i utrzymaniem dóbr katedry florenckiej) nad monumentalnym “Dawidem”, wykorzystując do tego blok marmuru wyrzeźbiony już po części przez Agostino di Duccio (1418-1481). Według Vasariego rzeźba ta “zabrała famę wszystkim współczesnym i antycznym rzeźbom, czy to świata greckiego, czy też łacińskiego”. Dzieło ukończone w 1503 r., zostało umieszczone w roku następnym na Piazza della Signoria przed Palazzo Vecchio z woli gonfaloniera nowopowstałej Republiki Florenckiej, Piera Soderini, który dostrzegł w “Dawidzie” silne znaczenie symboliczne: młody bohater biblijny pokonujący bardziej okazałego i groźniejszego przeciwnika uosabiał ideały republikańskie przyświecające nowemu rządowi obywatelskiemu przeciwstawiającemu się tyranii medycejskiej.

Rysunek przechowywany w Luwrze przedstawia jedyne znane nam wyobrażenie zaginionego “Dawida” z brązu zrealizowanego przez Michała Anioła na zlecenie Signorii florenckiej w 1502 r., dla Pierre de Rohan, zwanego Marszałkiem de Gié, będącym na służbie króla Francji. Centralna część rysunku przedstawia precyzyjne studium ramienia bardziej sławnego “Dawida” z marmuru. Na marginesie czytamy: “Davicte cholla fromba/e io chollarco/Michelagniolo”. Napis ten był interpretowany na różne sposoby, ale najbardziej przekonywująca wykładnia jego sensu jest następująca: “Dawid ze swoją procą/a ja z moim łukiem/Michał Anioł” (C. Seymour). Zdanie to można sparafrazować w ten sposób: “Dawid w swojej walce przeciwko Goliatowi ma broń w postaci procy. Ja, Michał Anioł, mam swoją wiertarkę rzeźbiarską w mojej walce z innym olbrzymem (tzn. blokiem marmurowym do wyrzeźbienia)”. Termin “wiertarka” oznacza narzędzie z uchwytem w formie łuku, tzw. wiertarkę łukową (lub smyczkową), używaną we Florencji w XV wieku. Jej użycie jest dość widoczne w twarzy kolosa, szczególnie w jego pofałdowanych, głęboko wyprofilowanych, lokach i w sposób najbardziej -notabene- rzucający się  w oczy w gałce ocznej, nadającej poczucie godności  i determinacji wzrokowi, zapowiadającemu przyszły śmiały czyn tego młodego, skromnego pasterza.

David Bronze Study Louvre c1502 3 zps783e420d

To, co uderza w rzeźbie to stanowczość bohatera biblijnego, który wydaje się przygotowywać się do walki z gigantycznym Goliatem nieustraszony i przekonany o swojej umiejętności, uzbrojony jedynie w procę. “Dawid” trzyma w prawej dłoni kamień, którym uderzy olbrzyma, a lewą dłonią szykuje do użycia broń. Wzrokiem, w którym nie jawi się najmniejszy choćby strach, obserwuje wroga w oddali. Postawa wyrzeźbionej postaci zapowiada zwycięski rezultat starcia i pomija końcowy jego moment, który był zwykle przedstawiany w najbardziej popularnej ikonografii dotyczącej tego rodzaju tematu; wykorzystywany był przeważnie w rysunku, a “Dawid” prezentowany był jako triumfujący wojownik, podczas gdy opiera stopę na głowie Goliata, odciętej jego własnym mieczem.

“Dawid” Michała Anioła wyróżnia się ponadto niezwykle wiernym oddaniem ludzkiej anatomii, którą podkreślają w wyjątkowy sposób ramiona, zdecydowanie dłuższe niż normalnie, jakby dla podkreślenia ich decydującej roli w mającym się dokonać czynie, oraz głowa nieznacznie większa w stosunku do reszty ciała – być może Michał Anioł wykonał ten zabieg, aby uwaga obserwatora koncentrowała się bardziej na wzroku przyszłego króla Izraela oraz aby odnosił on wrażenie, że w całej postaci mamy do czynienia z zakłóceniem proporcji, charakterystycznym dla wieku młodzieńczego, w którym jest “Dawid”. Sylwetka “Dawida” nie jest statyczna – imituje pierwszy ruch podnoszenia lewej stopy podpierającej ciało. Bok rzeźby z kolei wydaje się znacznie spłaszczony, prawdopodobnie z uwagi na fakt, że początkowo miała ona stać wewnątrz niszy oraz że blok marmuru, zaczęty już w przeszłości, był znacznie uszczuplony. Nagość postaci odsyła oczywiście do rzeźb klasycznych i do wyjątkowego bohaterstwa “Dawida”, które to nadaje dziełu wydźwięk ponadczasowy, uniwersalny.

Kunsztem Michała Anioła w wyrzeźbieniu marmurowego “Dawida” w l. 1501-1504, mierzącego 434 cm wysokości (wył. podstawę) można się delektować  we Florencji w muzeum Galleria dell?Accademia (Galerii Akademii Sztuk Pięknych). Jego kopie znajdują się na Piazza della Signoria i na Piazzale Michelangelo.

michelangelo david face two photo zps00d30d3e

Źródło: “Storia dell”Arte 2. Dal Quattrocento al Settecento?; G. Dorfles, S. Buganza, J. Stoppa; Istituto Italiano Edizioni Atlas; 2004

Śledź nasz kanał na Telegramie

z materiałami niepublikowanymi na naszej stronie
PUBLIKACJA JEST DOSTĘPNA POD LICENCJĄ:

Uznanie autorstwa -
Użycie niekomercyjne 4.0

blank
blank
blank
CZY DLA CIEBIE RÓWNIEŻ JEST WAŻNE
TO O CZYM CZYTASZ?

Nigdy nie było ważniejszego czasu, aby edukować społecznie

ORION Organizacja Społeczna tworzy Publikacje dla osób, które cenią wiedzę opartą na dowodach i sprawdzonych źródłach. Naszym celem jest budowanie świadomego społeczeństwa, dlatego nasze materiały zawsze będą z darmowym dostępem. Jeśli możesz wesprzyj nas dzisiaj, przekazując darowiznę, którą możesz odliczyć od podatku oraz udostępniaj nasze Publikacje swoim przyjaciołom.
blank

Anna Śnieżyńska

Tłumacz przysięgły języka włoskiego. Absolwentka filologii włoskiej UW i studiów tłumaczeniowych w Genui. Pasjonatka kultury Włoch, historii sztuki i psycholingwistyki.

Uważasz, że to co robimy jest ważne?

Możemy się rozwijać dzięki Twojemu wsparciu.
Jesteśmy organizacją niezależną od wpływów politycznych oraz biznesowych.
Logo fundacji ORION Organizacja Społeczna

Dane adresowe

  • ul. Hoża 86 lok. 410
  • 00-682 Warszawa
  • Email: orionfm@yahoo.com
  • KRS: 0000499971
  • NIP: 7123285593
  • REGON: 061657570

INFORMACJE

Numer konta (Nest Bank):
92 2530 0008 2041 1071 3655 0001
  • Polityka prywatności
  • Regulamin wpłat darowizn
  • Fundacja Techya

NEWSLETTER

Bądź na bieżąco z istotnymi informacjami z kręgu naszych działań.