Według badania przeprowadzonego przez Uniwersytet Baylora ludzie, którzy byli dziećmi, kiedy ich rodzice się rozwiedli mają niższy poziom oksytocyny, tzw. ,,hormonu miłości”, jako osoby dorosłe w porównaniu do tych, których rodzice pozostali w związku małżeńskim. Ten niski poziom może mieć wpływ na kłopoty z formowaniem więzi.
Oksytocyna to hormon wytwarzany w mózgu, który wydziela się podczas przeżyć związanych z formowaniem więzi, takich jak poród dziecka, interakcje seksualne, karmienie piersią lub nawet bycie przytulanym przez partnera. Według poprzednich badań okazała się grać istotną rolę w zachowaniach społecznych oraz więziach emocjonalnych na wczesnych etapach życia. Oksytocyna została również powiązana z rodzicielstwem, nawiązywaniem znajomości oraz lękami.
Nowe badanie opublikowane w Journal of Comparative Psychology zagłębia się w obszar, który nie został jeszcze dobrze przebadany – relacja pomiędzy poziomem oksytocyny, wczesnymi doświadczeniami i ich efektami w dorosłym życiu.
– Od kiedy odsetek rozwodów zaczął wzrastać, zaczęto zastanawiać się nad efektem rozwodów na dzieciach – mówi główna autorka, doktor Maria Boccia, profesor badań nad dziećmi i rodziną na Uniwersytecie Baylora w Robbins College of Health and Human Sciences. – Większość badań skupiało się na krótkoterminowych efektach, takich jak wyniki akademickie, lub tych bardziej długoterminowych, takich jak wpływ na relacje. Nie wiadomo jednak jak rozwód wywołuje te skutki.
Oksytocyna to neurohormon, który jest ważny w regulowaniu tych zachowań. Jest ona również wrażliwa na wpływ stresujących wydarzeń we wczesnym życiu – mówi. – Jest to pierwszy krok w rozumieniu jakie mechanizmy mogą być z tym związane.
Wcześniejsze badania na dzieciach, których rodzice wzięli rozwód wykazały, że to wydarzenie było powiązane z zaburzeniami nastroju i nadużywaniem substancji – zachowania, które są powiązane z oksytocyną – mówi Boccia. Dodatkowo, takie doświadczenia jak rozwód, czy śmierć rodzica wiążą się z depresją lub lękami u młodzieży i dorosłych, podobnie jak z kiepskim rodzicielstwem w dorosłym życiu, mniejszym ciepłem i wrażliwością u rodziców, oraz przesadnymi reakcjami i nadużywaniem kar.
Badacze na Uniwersytecie Baylora zbadali efekty rozwodu rodziców w dzieciństwie na poziom oksytocyny w późniejszym, dorosłym życiu. Poprosili również uczestników badania o uzupełnienie kwestionariuszy odnoszących się, wśród różnych mierników, głównie do ich sposobu przywiązywania się..
– Odkryliśmy, że poziom oksytocyny był zdecydowanie niższy u osób, które doświadczyły rozwodu rodziców, w porównaniu do tych, którzy takiego doświadczenia nie mieli. Ponadto, wyniki te korelowały z odpowiedziami odnośnie przywiązania – wyjaśnia Boccia. – Sugeruje to, że rozwód rodziców ma negatywny wpływ na poziom oksytocyny i może być to związane z innymi skutkami, które zostały udokumentowane u osób, które doświadczyły rozwodu.
Badania na zwierzętach wskazują na to, że mechanizmem, który przyczynia się do negatywnych skutków wywoływanych przez wczesny rozwód rodziców może być zahamowanie poziomu aktywności oksytocyny.
Do ostatniego badania, naukowcy zrekrutowali 128 osób w wieku od 18 do 62 lat w dwóch instytucjach na południowym-wschodzie Stanów Zjednoczonych. 27.3% procent badanych zadeklarowało, że ich rodzice byli rozwiedzeni. Średni wiek badanych, gdy ich rodzice się rozwiedli wynosił 9 lat.
Wraz z dotarciem na miejsce badania, uczestnicy zostali poproszeni o opróżnienie pęcherza, a następnie otrzymali półlitrowe butelki z wodą do wypicia przed wypełnieniem kwestionariusza na temat ich rodziców i rówieśników z czasów ich dzieciństwa oraz ich obecnego funkcjonowania w społeczeństwie. Pytania dotyczyły stylu wychowania ich rodziców, w tym uczucia, ochrony, obojętności, nadmiernej kontroli i znęcania się; a także ich własnego poziomu pewności siebie, dyskomfortu związanego w bliskością, potrzeby akceptacji oraz ich stylu relacji i opiekowania się innymi.
Po tym jak uczestnicy wypełnili kwestionariusze, zebrano próbki moczu i badacze przeanalizowali koncentrację oksytocyny. Poziomy były zdecydowanie niższe u osób, których doświadczenia z dzieciństwa zawierały rozwód rodziców.
Dalsza analiza wykazała, że te osoby oceniły swoich rodziców jako mniej troskliwych i bardziej obojętnych. Ocenili również swoich ojców jako bardziej przemocowych. Ci, którzy doświadczyli rozwodu rodziców podczas dzieciństwa byli mniej pewni siebie, czuli większy dyskomfort związany z bliskością oraz mniej pewni w relacjach z innymi. Ocenili swój sposób opieki nad innymi jako mniej czuły i bliski niż uczestnicy, których rodzice się nie rozwiedli.
– Jednym z pierwszych pytań, które dostaję, kiedy prezentuję to badanie innym naukowcom to ,,czy wiek dziecka, kiedy jego rodzice się rozwodzą ma znaczenie”? To najistotniejsze pytanie, które musimy zgłębić – mówi Boccia.
To badanie było dofinansowane dzięki dotacji z Narodowego Instytutu Zdrowia. Nad badaniem pracowali także Gordon-Conwell Theological Seminary in Charlotte, N.C., oraz wydziały chirurgii i psychiatrii na Uniwersytecie Północnej Karoliny Chapel Hill.
Źródło: Parental divorce in childhood is related to lower urinary oxytocin concentrations in adulthood (Journal of Comparative Psychology, 2020), Baylor University