Kobiety żyją przeciętnie dłużej od mężczyzn. Dotyczy to nie tylko ludzi, lecz także wielu gatunków zwierząt. Australijscy biolodzy przeprowadzili eksperyment na muszkach owocowych w celu wyjaśnienia tego fenomenu. Wytłumaczenie znaleźli w dziedziczeniu genów zawartych w mitochondriach. Te “elektrownie komórek” są przekazywane potomstwu wyłącznie przez matkę, gdyż sperma nie przenosi mitochondriów podczas zapłodnienia. Według hipotezy “matczynej klątwy” w procesie ewolucji może dochodzić do nagromadzenia mutacji w materiale genetycznym organelli, które skracają czas życia męskich potomków, nie wpływając jednocześnie na osobniki żeńskie. Jak opisuje specjalistyczny biuletyn Current Biology, istnienie genów o działaniu zależnym od płci udowodnili naukowcy dzięki analizom i eksperymentom na muszkach drosophila. Wyniki mogą mieć znaczenie także w kwestii zróżnicowanej długości życia u ludzi.

“Ewolucyjna kontrola jakości zwana selekcją naturalną, sprawdza jakość genów mitochondrialnych tylko u matek. Mutacja mitochondrialna, która szkodzi ojcom nie mając jednocześnie wpływu na matki, wymyka się sprytnie selekcji naturalnej”, tłumaczy Damian Dowling, kierownik zespołu badawczego z Monash University w Clayton. Jeśli taka mutacja faktycznie istnieje, związek pomiędzy zmianami w sekwencji DNA w mitochondriach a żywotnością musiałby być widoczny w statystykach dotyczących osobników płci męskiej. W celu jego zbadania biolodzy przeanalizowali zespół cech dziedzicznych 13 szczepów Dorsophila melanogaster z różnych regionów świata.

Pomiar długości życia osobników męskich i żeńskich o różnych genomach potwierdził zależność cech genetycznych wyłącznie u samców. Długość życia oraz tempo starzenia były uwarunkowane licznymi mutacjami rozdzielonymi na całym obszarze DNA mitochondriów. Nie została jeszcze potwierdzona ich obojętność czy wręcz korzystne oddziaływanie na muszki płci żeńskiej. Badacze podejrzewają, że powyższe wyniki badań można odnieść na inne gatunki zwierząt a także ludzi. “Mitochondria to hotspoty dla mutacji, które wpływają na zdrowie osobników męskich”, twierdzi Dowling, który nosi się z zamiarem znalezienia rozwiązań, mających na celu przeciwdziałanie szkodliwym mutacjom i poprawienie zdrowia.

Źródło: Current Biology