Słuchowiska kształtują pamięć słuchową, świadomą koncentrację, poszerzają słownictwo i horyzonty. To twórczy sposób spędzania czasu – nic w słuchowisku nie jest podane na talerzu, w związku z tym w odbiór przekazu angażują się wszystkie zmysły i wyobraźnia. Współczesna technologia pozwala nam słuchać dźwiękowych teatrów również w Internecie – poza pierwotnym narzędziem ich upowszechniania, czyli radio.

W historii ludzkości pojawiło się wiele interesujących postaci i najzwyczajniej w świecie trudno jest je wszystkie poznać. Bywa tak, że wyjątkowa osoba inspiruje do ciekawych działań. Tak też stało się, gdy Wrocławska fundacja ORION Organizacja Społeczna poznała prof. Joannę Degler (Lisek)  – literaturoznawczynię, tłumaczkę, pracownicę naukową Katedry Judaistyki im. Tadeusza Taubego Uniwersytetu Wrocławskiego. Z tej inspiracji fundacja zrealizuje kolejne już słuchowisko. Tym razem teatr dźwiękowy poświęcony jest XVII-wiecznej pobożnej Żydówce – kobiecie biznesu i autorce pamiętników – Glikl z Hameln. Publikacja będzie możliwa dzięki funduszom przekazanym przez Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.

Wspomnienia Glikl z Hameln były kilkukrotnie zaadaptowane, ale to do tej pory brak takiej realizacji w jęz. polskim poza sztuką teatralną autorstwa Maxa Baumanna „Glikl Hameln żąda sprawiedliwości”, wystawioną w Łodzi w 1937 roku.

Historia bohaterki słuchowiska jest nadzwyczaj ciekawa – szczególnie w perspektywie czasów, w jakich żyła. Większość życia spędziła w Hamburgu, lecz jako bogata kupcowa i matka dwanaściorga dzieci podróżowała po całej Rzeszy, zwłaszcza zmuszona okolicznościami po śmierci swojego pierwszego męża, Chaima Hameln.

Owdowiała w wieku czterdziestu czterech lat i zmuszona do utrzymywania rodziny, zajęła się handlem – i to z wielkim sukcesem. Jednocześnie po śmierci męża popadła w depresję i trapiona bezsennością postanowiła spisywać nocami swoje dzieje, przede wszystkim z myślą o dzieciach, dla których pragnęła upamiętnić życie ich ojca.

Niestety Glikl zmarła w biedzie, na co miało wpływ jej drugie małżeństwo z bankierem Cerfem Levy z Metrzu. Powierzyła mu wszystkie swoje pieniądze, a nawet posag córki. Sytuacja finansowa pogarszała się aż do bankructwa, a kiedy zmarł drugi mąż (w 1711 roku), Glikl została bez grosza. Ostatnie lata życia musiała spędzić na utrzymaniu córki i zięcia w Metzu, mieszkając pod ich dachem – w sytuacji, której zawsze się obawiała i której przez całe życie starała się uniknąć.

Słuchowisko odniesie się wydarzeń historycznych tego okresu i wieloperspektywicznego portretu społeczeństwa tamtych czasów: życia codziennego, zwyczajów, praktyk, roli kobiet i życia rodzinnego. Jednocześnie będzie można bliżej poznać osobowość samej pisarki – jej świat wewnętrzny i rozwój samoświadomości. Ze wspomnień wyłania się po prostu obraz kobiety silnej i przedsiębiorczej.

Scenariusz słuchowiska ze względu na ograniczone czasem możliwości podniesie tylko pewne aspekty osobowości bohaterki. Bazą do zbudowania fabularyzowanego scenariusza będą właśnie opublikowane wspomnienia Glikl z H. w postaci pamiętników – „Siedem ksiąg. Pamiętniki z lat 1691-1719”, z 2021 (z serii wydawniczej „Jidyszland”, tworzonej wspólnie przez Żydowski Instytut Historyczny w Polsce oraz Polskie Towarzystwo Studiów Judaistycznych). Właśnie Jan Wróbel – historyk, publicysta, nauczyciel i autor książek – twórczo pracuje nad scenariuszem. Jest to kolejna wspólna działalność z ORION Organizacją Społeczną.

Słuchowiska będzie można odsłuchać na serwisie Youtube od 17 marca 2023 roku na kanale fundacji ORION Organizacja Społeczna.

„Nadzy się urodziliśmy i nadzy musimy odejść” to druga produkcja realizowana przez wrocławską fundację dzięki środkom Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. W 2021 roku zostało opracowane słuchowisko o Esterze Racheli Kamińskiej pt. „Boso przez ciernie i kwiaty”, które powstało na podstawie inspiracji publikacją pod redakcją właśnie prof. Joanny Degler (Lisek).