W ramach międzynarodowej konwencji o różnorodności biologicznej przyjęto 10-letni plan ochrony bioróżnorodności. Niestety jego cele przewidziane na rok 2020 nie zostały zrealizowane.
Aby ożywić dyskusję na temat ochrony gatunków, naukowiec z Karlsruhe Institute of Technology zaproponował ważny cel polityczny. Wraz z grupą ekspertów z innych instytucji badawczych sugeruje, aby ograniczyć wymieranie gatunków do 20 rocznie.
Dwustopniowy cel porozumienia paryskiego polega na tym, aby w polityce klimatycznej skupić się na środkach niezbędnych do powstrzymania zmian w klimacie. Jednak dla ochrony gatunków taki cel nie został ustalony. – Ludzkość jest zależna od bioróżnorodności – mówi prof. Mark Rounsevell z Karlsruhe Institute of Technology. – Bez usług ekosystemowych [czyli korzyści uzyskiwanych ze środowiska przez człowieka – przyp. red.], np. zapylania upraw przez owady, zabraknie podstawowego systemu, który pozwoli nam przetrwać. W polityce potrzebny jest jasno wyznaczony cel, dzięki któremu możliwe będzie zachowanie bioróżnorodności. Wszystko po to, aby usługi ekosystemowe były nadal dostarczane. Prof. Rounsevell i grupa innych badaczy, wysunęła propozycję zmniejszenia liczby wymarłych gatunków w okresie kolejnych stu lat do 20 rocznie. Ich zdaniem to „żądanie” można „łatwo zakomunikować i ocenić”. Naukowcy chcieliby, aby cel ten został uwzględniony podczas kolejnej konwencji o bioróżnorodności, która odbędzie się w przyszłym roku. Na poprzedniej sygnatariusze wyznaczyli tzw. Cele Aichi, które dotyczyły między innymi ochrony ekosystemów na świecie i wspierania zrównoważonego rozwoju.
Propozycja prof. Rounsevella opiera się na istniejących badaniach dotyczących wytrzymałości naszej planety. Utrata bioróżnorodności jest głównym czynnikiem, który może w sposób nieodwracalny zagrozić stabilności światowych ekosystemów. Naukowcy spodziewają się, że przekroczenie pewnej wartości progowej będzie oznaczało długotrwałe negatywne skutki dla środowiska. Aby temu zapobiec, tempo wymierania gatunków nie powinno być większe niż dziesięciokrotność naturalnego tempa z czasów prehistorycznych. – Obecnie znamy mniej więcej dwa miliony gatunków, co odpowiada około 20 wymarłym gatunkom rocznie – podsumował prof. Rounsevell. – Dotyczy to wszystkich grzybów, roślin, bezkręgowców i kręgowców, jak również wszystkich typów ekosystemów, zarówno lądowych, słodkowodnych, jak i morskich – dodał.
W związku z tym należy na dłuższą metę (ponad 100 lat) dążyć do tego, aby proces wymierania powrócił do naturalnego stanu.
Poprawa ogólnej sytuacji
Ponieważ tempo wymierania gatunków stale rośnie, konieczne byłoby zastosowanie daleko idących środków politycznych. Miałoby to pozytywny wpływ na ogólny stan ekosystemów. W podobny sposób działa wspomniane 2-stopniowe założenie. Środki niezbędne do jego zrealizowania wpłyną na ogólną poprawę ochrony klimatu.
Na podstawie rekomendacji międzynarodowej organizacji IPBES prof. Rounsevell i grupa innych naukowców zaproponowali „potencjalne warianty działań”. Obejmują one rozszerzenie obszarów ochrony przyrody, zwiększenie finansowania ochrony gatunków, dalszy rozwój oznakowania ekologicznego oraz surowe kary za handel dzikimi zwierzętami.
Bioróżnorodność jest znacznie inna w każdym regionie. Dlatego prof. Rounsevell uważa, że istotne jest, aby dostosować środki polityczne do warunków zarówno lokalnych, jak i regionalnych. – Każdy kraj musi opracować swój własny katalog działań i wziąć na siebie odpowiedzialność za zrealizowanie celu – skomentował badacz. Należy stale monitorować pozytywne skutki nowego podejścia do ochrony gatunków. – Aby ustalić, jak będzie się zmieniać tempo wymierania gatunków, potrzebne będą programy monitorowania, realizowane na dużą skalę – poinformował prof. Rounsevell. Jeśli podjęte wysiłki zakończą się sukcesem, liczba wymierających gatunków w ciągu roku może zostać zredukowana do jeszcze niższych wartości w późniejszym okresie.
[elementor-template id=”82365″]
Źródło: A biodiversity target based on species extinctions (Science)