W najbliższą sobotę MOCAK – Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie zaprezentuje wystawę prac pacjentów Szpitala Specjalistycznego im. dr. Józefa Babińskiego w Krakowie. Wystawa zainauguruje konferencję „Sztuka i wolność”.
Na wystawie będzie można poznać przegląd dzieł powstałych w pracowniach najstarszego szpitala psychiatrycznego w Krakowie, w którym początki terapii sztuką sięgają lat 60. XX wieku. Szpital Specjalistyczny im. dr. Józefa Babińskiego w Krakowie powstał na początku XX wieku jako Zakład dla Nerwowo i Umysłowo Chorych. Obiekt wybudowano w oparciu o koncepcję samowystarczalnego miasta ogrodu, posiadał on między innymi piekarnię, pralnię, elektrociepłownię, budynek teatralny, kaplicę i cmentarz. Początkowo rehabilitacja pacjentów polegała głównie na zatrudnianiu chorych w gospodarstwach rolnych oraz warsztatach rzemieślniczych. Terapię sztuką zaczęto wprowadzać po II wojnie światowej. W latach 70. powstał Klub Twórców Sztuki Nieprofesjonalnej „Hestia”, początkowo miał swoją siedzibę przy ulicy Limanowskiego, w bliskim sąsiedztwie obecnej lokalizacji Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK. Tutaj działał również założony przez dr Noemi Madejską Klub Pacjentów „Rodzina”. Członkowie społeczności szpitalnej, w tym także lekarze, spotykali się w krakowskich kawiarniach, chodzili razem do kina i na koncerty, dzieła pacjentów były wystawiane poza murami szpitala.
Niektórzy z nich posiadali wykształcenie artystyczne, dla większości arteterapia stanowiła szansę na odkrycie i rozwinięcie własnej twórczości. Pozostając w instytucji przez długie lata bądź też powracając do niej w konsekwencji nawrotów choroby, pozostawiali w niej nawet po kilkaset prac z różnych etapów życia. Obecnie szpital jest w trakcie opracowywania i dokumentowania swoich zbiorów. Są one stale powiększane, gdyż tradycje arteterapeutyczne są kontynuowane: pacjenci mają do dyspozycji różnorodne pracownie, organizowane są dla nich plenery.
Wystawa „Prywatne wnętrze” to spotkanie najstarszego szpitala psychiatrycznego w Krakowie z najmłodszym muzeum sztuki. Stanowi ona zwieńczenie trwającej niemal od dwóch lat współpracy na polu udostępniania sztuki, w ramach której pacjenci biorą udział w zajęciach edukacyjnych w MOCAK-u.
Z bogatego zbioru szpitala wybrano dzieła, w których można dostrzec odniesienia do kanonu polskiej historii sztuki, między innymi twórczości Andrzeja Wróblewskiego, Marii Jaremy, Jerzego Nowosielskiego, Józefa Czapskiego i innych. Ekspozycja prac w sąsiedztwie Biblioteki Mieczysława Porębskiego umożliwia odczytywanie ich w kontekście artystycznych tradycji Grupy Krakowskiej. W przypadku artystów, którzy wykształcili własny styl, aranżacja wystawy pozwala prześledzić ewolucję ich twórczości, w innych przypadkach stawia odbiorcę wobec prac idiomatycznych.
Eksponując dzieła ze zbiorów szpitala psychiatrycznego, MOCAK pragnie pokazać znaczenie sztuki w różnych kontekstach życia. Naprawia ona nie tylko psychiczne wnętrze artysty, lecz także relacje społeczne. Umożliwia przejście od tego, co najbardziej prywatne i wyizolowane, do tego, co publiczne i co może być dzielone z innymi w przestrzeni społecznej.
Zapraszamy w sobotę od godziny 11:00 – Lipowa 4, Kraków.
Źródło/Grafika: MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie
