Nowy Jork/Genewa, 19 września 2019 r. – Obecnie więcej kobiet i ich dzieci udaje się uratować niż kiedykolwiek w historii, wynika z najnowszego raportu ONZ przygotowanego pod przewodnictwem UNICEF i Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Od 2000 r. liczba zgonów wśród dzieci zmniejszyła się prawie o połowę, a wśród matek o 1/3. Wynika to głównie z lepszego dostępu do niedrogiej i odpowiedniej jakości opieki medycznej.
“W krajach, które zapewniają wszystkim bezpieczną, niedrogą i wysokiej jakości opiekę medyczną, kobiety i dzieci mogą przetrwać i prawidłowo się rozwijać”, powiedział dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Dyrektor Generalny WHO. To jest siła powszechnej opieki medycznej.
Niestety, badania wskazują, że w 2018 r. zmarło 6,2 mln dzieci poniżej 15. roku życia (wśród nich 5,3 mln nie ukończyło 5 lat, z czego połowa zmarła w pierwszym miesiącu życia). Jednocześnie, ponad 290 tysięcy kobiet straciło życie na skutek komplikacji okołoporodowych.
Kobiety i noworodki są najbardziej narażone na śmierć w trakcie porodu i tuż po nim. Każdego roku umiera około 2,8 mln kobiet ciężarnych i noworodków, czyli 1 co 11 sekund. Dzieje się to głównie z przyczyn, którym potrafimy zapobiegać.
Dzieci są najbardziej narażone na śmierć w pierwszym miesiącu życia, zwłaszcza jeśli urodzą się przedwcześnie lub z niską masą urodzeniową, mają wady wrodzone, zakażenia lub podczas porodu wystąpiły komplikacje. Około 1/3 tych zgonów ma miejsce w pierwszym dniu życia, a prawie 3/4 – w pierwszym tygodniu.
“Na całym świecie narodziny są radosnym wydarzeniem. Jednak co 11 sekund poród kończy się rodzinną tragedią”, powiedziała Henrietta Fore, Dyrektor Generalna UNICEF.
Wykwalifikowany personel medyczny, czysta woda, odpowiednie odżywianie, podstawowe leki i szczepionki są niezbędne, aby matki i noworodki przeżyły. Musimy zrobić wszystko, aby zainwestować w powszechną opiekę medyczną i ocalić te istnienia. (Henrietta Fore, Dyrektor Generalna UNICEF)
Ogromne nierówności na całym świecie
Kobiety i dzieci w krajach Afryki Subsaharyjskiej są o wiele bardziej narażone na śmierć niż w jakimkolwiek innym regionie świata. Szacuje się, że w Afryce Subsaharyjskiej ryzyko zgonu wśród matek jest niemal 50 razy wyższe niż w krajach wysokorozwiniętych, a dzieci w pierwszym miesiącu życia umierają tam 10 razy częściej niż ich rówieśnicy w krajach bogatych.
W 2018 r. 1 na 13 dzieci w krajach Afryki Subsaharyjskiej zmarło przez ukończeniem 5. roku życia. W Europie wskaźnik ten wynosi 1 na 196 dzieci. Jednocześnie, 1 na 37 kobiet w Afryce Subsaharyjskiej jest narażona na śmierć w czasie ciąży lub porodu. Dla porównania, takie ryzyko u kobiet w Europie wynosi 1 na 6500. 80% zgonów matek i dzieci na świecie ma miejsce w Afryce Subsaharyjskiej i Azji Południowej. Kraje dotknięte konfliktem lub kryzysem humanitarnym często mają słabe systemy opieki zdrowotnej, co oznacza, że kobiety i dzieci nie mają dostępu do podstawowej opieki ratującej życie.
Postęp związany z powszechną opieką medyczną
Świat poczynił znaczne postępy w zmniejszaniu umieralności dzieci i matek. Od 1990 r. o 56% zmniejszyła się liczba zgonów wśród dzieci poniżej 15 lat (z 14,2 mln zgonów do 6,2 mln w 2018 r.). Kraje Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej osiągnęły największy postęp, zmniejszając o 80% liczbę dzieci, które umierają przed piątymi urodzinami.
Z kolei w latach 2000-2017 globalny współczynnik umieralności matek zmniejszył się o 38%. Największy postęp osiągnęły kraje w Azji Środkowej i Południowej zmniejszając umieralność matek o 60%.
Białoruś, Bangladesz, Kambodża, Kazachstan, Malawi, Maroko, Mongolia, Rwanda, Timor Wschodni i Zambia to niektóre z krajów, które osiągnęły znaczny postęp w zmniejszaniu wskaźnika umieralności dzieci i matek. Sukces ten można przypisać politycznej woli poprawy dostępu do wysokiej jakości opieki zdrowotnej, inwestycje w personel medyczny czy wprowadzenie bezpłatnej opieki dla kobiet w ciąży i dzieci.
Więcej informacji
Choroby zakaźne takie jak zapalenie płuc, a także biegunka i malaria są odpowiedzialne za większość zgonów dzieci, które przeżyją pierwszy miesiąc. Wśród starszych dzieci główną przyczyną śmierci i niepełnosprawności są wypadki drogowe, urazy i utonięcia.
Zgony matek są najczęściej spowodowane komplikacjami w ciąży i w trakcie porodu, takimi jak wysokie ciśnienie krwi, krwotok lub infekcje. Ryzyko śmierci zwiększa się także na skutek choroby przewlekłej u matki.
Raport został przygotowany przez UNICEF, WHO, Bank Światowy i Wydział Narodów Zjednoczonych ds. Ludności. Więcej informacji na: http://www.childmortality.org/
Zdjęcie główne: UNICEF/Jacqueline Labrador