Rządy na całym świecie wykorzystywały pandemię do ograniczania praw człowieka

Jak wynika z raportu Corruption Perceptions Index 2021, światowa walka z korupcją w zasadzie od dziesięciu lat stoi w miejscu. W 85% krajach sytuacja w tym zakresie pogłębia się lub nie ma żadnych postępów. Liczne rządy oskarżane są o wykorzystywanie pandemii do korupcji, ograniczania praw człowieka i demokracji. Coroczny ranking korupcji autorstwa Transparency International, opublikowany […]

Jak wynika z raportu Corruption Perceptions Index 2021, światowa walka z korupcją w zasadzie od dziesięciu lat stoi w miejscu. W 85% krajach sytuacja w tym zakresie pogłębia się lub nie ma żadnych postępów. Liczne rządy oskarżane są o wykorzystywanie pandemii do korupcji, ograniczania praw człowieka i demokracji.

Coroczny ranking korupcji autorstwa Transparency International, opublikowany w styczniu, wykazał również, że kraje, które naruszają swobody obywatelskie, konsekwentnie uzyskują niskie noty i podkreślił, że brak walki z korupcją zaostrza łamanie praw człowieka i podkopuje demokrację.

Indeks percepcji korupcji (CPI – Corruption Perceptions Index) po raz pierwszy został wprowadzony w 1995 roku i szybko stał się jednym z wiodących wskaźników korupcji w sektorze publicznym, czerpiąc dane z 13 źródeł oficjalnie dostępnych, w tym Banku Światowego i Światowego Forum Ekonomicznego. Do sporządzenia rankingu dla każdego z 180 uwzględnionych krajów wymagane są co najmniej trzy źródła.

Indeks przyznaje ocenę w skali do 100 – gdzie 100 oznacza “bardzo czysty”, a zero – “wysoce skorumpowany”. Kraje są klasyfikowane względem siebie.

Opracowanie za rok 2021 podkreśla związek między korupcją, demokracją i prawami człowieka – od krajów o najniższych wynikach po gospodarki zaawansowane.

W raporcie znajdujemy informacje, że z 331 odnotowanych przypadków zamordowania obrońców praw człowieka w 2020 roku miało miejsce w krajach o wskaźniku CPI 45 i w gorszym. Raport przytacza niedawne takie przypadki na Filipinach i w Wenezueli.

– Filipiny kontynuują swój spadek rozpoczęty w 2014 roku do wyniku 33, ponieważ od wyborów w 2016 roku Duerte rozprawił się z wolnością zrzeszania się i wyrażania opinii – mówi w swoim raporcie Transparency International. – W dodatku ma też wyjątkowo wysoki wskaźnik zabójstw obrońców praw człowieka. W roku 2020 zabito ich 20. 

Jeśli chodzi o Wenezuelę, to w raporcie znajdujemy taką informację: – Rząd prezydenta Nicolasa Maduro represjonował przeciwników politycznych, dziennikarzy, a nawet pracowników służby zdrowia. W ciągu ostatniej dekady kraj ten odnotował znaczny spadek wskaźnika CPI osiągając w 2021 roku najniższy jak dotąd wynik 14 punktów. 

rzady na calym swiecie wykorzystywaly pandemie do ograniczania praw czlowieka 2
Mężczyzna gra na skrzypcach podczas protestu przeciwko prezydentowi Wenezueli, Nicolásowi Maduro, w Caracas, maj 2017 r. Fot: Federico Parra/AFP/Getty

Indeks analizuje również regionalne czynniki sprzyjające korupcji.

W Europie Wschodniej i Azji Środkowej raport opisuje “błędne koło rosnącego autorytaryzmu, łamania praw człowieka i korupcji, [gdzie] przywódcy polityczni wykorzystali pandemię Covid-19 jako pretekst do ograniczenia nadzoru i odpowiedzialności za zamówienia publiczne i wydatki na pomoc zagraniczną, od Albanii po Kirgistan”.

Altynai Myrzabekova, regionalny doradca Transparency International w Azji Środkowej, powiedziała: – Rok 2021 był niszczycielski dla praw obywatelskich w całej Europie Wschodniej i Azji Środkowej. Skorumpowani przywódcy represjonują wszelkie przejawy sprzeciwu – od partii opozycyjnych, przez aktywistów, po prasę.

– Rządy, nie robiąc wiele, by zwalczyć wpływ pandemii wirusa Covid-19 na ludność, wykorzystały ją do dalszego ograniczania praw i wolności, co jeszcze bardziej umocniło autorytaryzm.

Choć indeks odnotował pewne postępy w Afryce Subsaharyjskiej, opisał je jako “przyćmione przez cofanie się i stagnację w innych krajach … [z] poważnymi problemami z korupcją, zaostrzonymi przez trwające gwałtowne konflikty i ataki terrorystyczne w krajach od Sudanu Południowego po Mali”.

Samuel Kaninda, doradca grupy ds. Afryki, powiedział: – Dekada stagnacji poziomu korupcji miała niszczycielski wpływ na Afrykę Subsaharyjską. Zasoby naturalne są rabowane, a miliony ludzi nie mają dostępu do usług publicznych, podczas gdy gwałtowne konflikty trwają nadal, a zagrożenie terrorystyczne rośnie. Tymczasem wielka korupcja pozwala elitom działać bezkarnie, wypłukując pieniądze z kontynentu i pozostawiając społeczeństwu niewiele praw i zasobów.

Podobnie na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej, Transparency International stwierdziła, że “systemowa korupcja polityczna blokuje postęp i zaostrza łamanie praw człowieka”.

– W świetle szerzącej się korupcji politycznej w krajach arabskich, region ten z trudem osiąga jakiekolwiek namacalne rezultaty w walce o przejrzystość, prawa człowieka i demokrację. Od 2012 r. w żadnym kraju nie nastąpiła znacząca poprawa. Elity polityczne i prywatne interesy raz po raz przedkładają własne korzyści i utrzymanie autokracji nad dobro wspólne.

Dania, Finlandia i Nowa Zelandia znalazły się na szczycie indeksu z wynikami 88 na 100 punktów, podczas gdy w najniższych punktach Somalia i Syria uzyskały po 13 punktów, a Sudan Południowy 11.

W indeksie odnotowano również 27 krajów – wśród nich Cypr (53 punkty), Kanadę (74), Liban (24) i Honduras (23) – które w ubiegłym roku osiągnęły historycznie najniższe wyniki.

W raporcie oczywiście znajduje się również Polska. W roku 2021 Polska otrzymała wynik 56/100 – więc bez rewelacji, zajmując tym samym 42 miejsce ze 180 badanych krajów. W badaniach Globalnego Barometru Korupcji, który bada doświadczenia zwykłych ludzi, aż 37% respondentów uważa, że w Polsce korupcja wzrosła w ciągu ostatnich 12 miesięcy (badanie było prowadzone na początku 2022 roku). Jest to 8 najwyższy wynik wśród krajów Unii Europejskiej – wyżej od nas są takie kraje jak Cypr, Rumunia czy Węgry. Dodatkowo 10% polskich respondentów przyznało się, że korzystając z usług publicznych dało łapówkę.

W raporcie dodatkowo czytamy o naszym kraju, że wykazuje niewielki lub żaden stopień egzekwowania prawa w zakresie łapownictwa zagranicznego. Mimo że Polska odpowiada za 1,3% światowego eksportu, w latach 2016-2019 wszczęła tylko trzy dochodzenia oraz nie otworzyła i nie zamknęła żadnej sprawy.

Polska ma kilka niedoskonałości prawnych, które utrudniają jej wysiłki w zakresie zwalczania łapownictwa, w tym brak odpowiedzialności karnej dla firm, które angażują się w łapownictwo zagraniczne. Ponadto kilka reform wprowadzonych w ciągu ostatnich pięciu lat zmniejszyło niezależność sądownictwa, co może utrudnić egzekwowanie prawa.

Delia Ferreira Rubio, przewodnicząca Transparency International, powiedziała: – Prawa człowieka nie są po prostu miłym dodatkiem w walce z korupcją. Podejście autorytarne niszczy niezależne mechanizmy kontroli i równowagi, uzależniając działania antykorupcyjne od kaprysów elit. Zapewnienie ludziom możliwości swobodnego wypowiadania się i wspólnej pracy na rzecz rozliczania władzy jest jedyną trwałą drogą do społeczeństwa wolnego od korupcji.

Źródło: Transparency International, The Guardian

Pełny raport o Polsce znajduje się tutaj.

Śledź nasz kanał na Telegramie

z materiałami niepublikowanymi na naszej stronie
PUBLIKACJA JEST DOSTĘPNA POD LICENCJĄ:

Uznanie autorstwa -
Użycie niekomercyjne 4.0

blank
blank
blank
CZY DLA CIEBIE RÓWNIEŻ JEST WAŻNE
TO O CZYM CZYTASZ?

Nigdy nie było ważniejszego czasu, aby edukować społecznie

ORION Organizacja Społeczna tworzy Publikacje dla osób, które cenią wiedzę opartą na dowodach i sprawdzonych źródłach. Naszym celem jest budowanie świadomego społeczeństwa, dlatego nasze materiały zawsze będą z darmowym dostępem. Jeśli możesz wesprzyj nas dzisiaj, przekazując darowiznę, którą możesz odliczyć od podatku oraz udostępniaj nasze Publikacje swoim przyjaciołom.
blank

Alan O. Grinde

Animator i manager kultury. Koordynator projektów w ORION Organizacja Społeczna. Grafik, web designer, lektor, specjalista od audio masteringu.

Uważasz, że to co robimy jest ważne?

Możemy się rozwijać dzięki Twojemu wsparciu.
Jesteśmy organizacją niezależną od wpływów politycznych oraz biznesowych.
blank

Dane adresowe

  • ul. Piłsudskiego 74 lok. 320
  • 50-020 Wrocław
  • Email: orionfm@yahoo.com
  • KRS: 0000499971
  • NIP: 7123285593
  • REGON: 061657570

INFORMACJE

Numer konta (Nest Bank):
92 2530 0008 2041 1071 3655 0001
  • Polityka prywatności
  • Regulamin wpłat darowizn
  • Fundacja Techya

NEWSLETTER

Bądź na bieżąco z istotnymi informacjami z kręgu naszych działań.