Instytut Ekologii Akustycznej
Słuchowisko jest wkładem w przedstawienie i utrwalanie pamięci o Estrze Racheli Kamińskiej i o jej wkładzie w światową kulturę poprzez nagranie i upowszechnienie słuchowiska.
Memuary aktorki po raz pierwszy przetłumaczono z języka jidysz i to właśnie na język polski. Stanowią osobistą relację z wewnątrz społeczności żydowskiej z czasów jej współczesnych. Związana z tą formą literacką autentyczność oraz profesja naszej bohaterki stanowi doskonałą kanwę do snucia zajmującej dźwiękowej opowieści o scenie jidysz na przełomie XIX i XX wieku.
Za upowszechnieniem informacji o Kamińskiej przemawia jej talent i życie, które wpisują się w szerszy kontekst narodzin profesjonalnego teatru żydowskiego.
Ponadto Kamińska jest uosobieniem determinacji zorientowanej na osiągnięcie celu i dążenia do rozwoju zainteresowań. Jako jedna z „pionierek” na scenie stanowi doskonały przykład przebiegu modernizacji młodych kobiet żydowskich w drugiej połowie XIX wieku i jest świadectwem szerszych procesów emancypacyjnych.
Akcja zaczyna się w chwili, w której Kamińska zaczyna podróż konnym pojazdem odebrana z dworca przez fikcyjną postać aptekarza pełniącego rolę dyrektora powstającego w Będzinie teatru. Jest rok 1924, kiedy zostały zredagowane „Wspomnienia” Kamińskiej. Aktorka już odczuwa konsekwencje toczącej ją choroby (stąd jej osłabienia), ale nie jest jej świadoma.
Jak usłyszymy w słuchowisku, spotykamy kobietę mówiącą wprost, inteligentną i z refleksem. Bywa szorstka, bo też środowisko, w którym się obracała (aktorskie) nie składało się z samych miłych ludzi. Szorstki, podszyty ironią płaszcz okrywa jednak wrażliwą duszę… Motywem nietypowej podroży do Będzina (dla sprawdzenia stanu przygotowań) są sentymentalne wspomnienia.
W słuchowisku występują dwie fikcyjne postaci.
„Dyrektor” – jest gwiazdą miasteczka, z ambicjami, aby „coś się w nim działo”. Przyjęte przez Kamińską zaproszenie, aby zobaczyć salę do występów było dla niego wspaniałą wiadomością. Jest człowiekiem o sporej inteligencji, nieco skrywanym „angielskim” poczuciu humoru. Zapewne chciałby czegoś w życiu… więcej, ale przed zmianami trzyma go świadomość, że cieszy się nieosiągalnym dla większości ludzi poziomem stabilizacji materialnej i społecznej.
Początek wizyty wskazuje na to, że spędzi dzień u boku kapryśnej diwy z Warszawy. Jednak szybko zrozumie, że Kamińska… to Kamińska, kobieta irytująca, bo przypierająca do muru, ale nie kobieta złośliwa czy pusta.
„Lea” – córka Dyrektora. Już nie „podlotek”, ale zarazem nie „nastolatka” (w tamtym okresie nie używano tego słowa). Ma 14 lat – nie jest zahukana, nie brakuje jej inteligencji i szybkości w odzywkach. Jest przy tym bardziej dynamiczna od nieco „angielskiego” taty. Chociaż niektóre uwagi Kamińskiej odbiera bardzo osobiście, to jednocześnie niezależność Kamińskiej budzą w niej wyraźny szacunek.
Słuchowiska kształtują pamięć słuchową, świadomą koncentrację, poszerzają słownictwo i horyzonty. To twórczy sposób spędzania czasu, bo pobudza wyobraźnię. Nic w słuchowisku nie jest podane na talerzu, w związku z tym angażują się wszystkie zmysły. Mimo iż słyszenie mamy od urodzenia, to słuchanie wymaga już aktywności i zaangażowania. Poprzez słuchowiska można pracować nad koncentracją na słowach. Może się to okazać użyteczne w szkole, czy na studiach, a także w życiu codziennym.
Współczesna technologia sprawiła, że oprócz oprócz sposobu produkcji i nagrywania dźwięku w słuchowiskach modyfikacji uległy możliwości dystrybucji transmitowanych przekazów. W dzisiejszych czasach, nie wszystkie słuchowiska są przeznaczone do prezentacji w radio. Często są one zapisane na CD lub w formacie MP3 i docierają do uszu odbiorców z pominięciem swego pierwotnego narzędzia upowszechniania.
W konsekwencji nie mówi się już tak często jak kiedyś o „teatrze radiowym”, a raczej – podążając tropem wyznaczonym przez Michała Kaziówa – o „teatrze słuchowym” lub „teatrze akustycznym”.
Uznaliśmy, że słuchowisko jako forma przedstawienia postaci Estery Racheli Kamińskiej będzie najlepszą formą, która da nie tylko wyobrażenie tej wyjątkowej kobiety, ale pozwoli poznać jej fascynujący życiorys oraz część faktów z jej życia.
Polski dziennikarz, publicysta, felietonista, nauczyciel, historyk. W 1988 ukończył studia historyczne na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Był związany z redakcjami takich wydawnictw jak Życie, Nowe Państwo, Europa. Publikował we Frondzie oraz Newsweeku oraz pełnił funkcję redaktora naczelnego Wprost. Jest autorem książek: „Jak przetrwać w szkole i nie zwariować”, „Zbrodnia doskonała” i „Historia Polski 2.0: Polak, Rusek i Niemiec…, czyli jak psuliśmy plany naszym sąsiadom”.
Aktor i absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu oraz SouthBalticAcademy of Independent Theatre. Współtwórca Teatru Strefa Otwarta. Od 2013 roku cyklicznie występuje na deskach norweskich teatrów (NordlandTeater i RogalandTeater). Współpracuje z wieloma teatrami w Polsce, m.in. Teatrem Dramatycznym w Wałbrzychu, Teatrem Szekspirowskim w Gdańsku, Instytutem Teatralnym w Warszawie. Laureat nagród, m.in. Obserwatorium Artystycznego Entree.
Absolwentka filologii germańskiej i od wieku lat nauczycielka języka niemieckiego w jednym z wrocławskich liceów. Jej wielką pasją jest aktorstwo – od kilku lat możecie ją spotkać w przedstawieniach teatralnych i filmowych. Zagrała m.in. w sztukach jak “Zabawa” czy “Nie-typowa Miss”. Ponadto brała udział w serialach jak „Lombard – życie pod zastaw”, „Sprawiedliwi – Wydział Kryminalny”. Na premierę czekają produkcje fabularne „Dom pod Dwoma Orłami” i „Stasikomodie”, w których zagrała epizody.
Na co dzień zajmuje się badaniem procesów logistycznych i ich optymalizacją, czyli sprawianiem, aby były wykonywane prawidłowo, wydajnie i oszczędnie. Nie dziwi nas fakt, że zawsze słyszała, że dobrze się słucha jej głosu. Po szeregu ćwiczeń oraz pracy z emisją głosu Ula kieruje się również w śpiew oraz wokalnie w szereg różnych dźwięków muzycznych.
Literaturoznawczyni, tłumaczka, pracowniczka naukowa Katedry Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie wykłada literaturę i kulturę żydowską oraz język jidysz. Jest inicjatorką oraz współrealizatorką projektu ochrony dziedzictwa kultury jidysz na Dolnym Śląsku. Od 2011 roku należy do zarządu Fundacji „Dzielnicy Wzajemnego Szacunku Czterech Wyznań”. Jest członkinią zarządu Polskiego Towarzystwa Studiów Jidyszystycznych. Od 2017 roku jest głównym wykonawcą projektu Kanon literatury wspomnieniowej Żydów polskich realizowanego w ramach NPRH.