W tym roku miałem przyjemność zadebiutować w roli prelegenta. Do bardzo ważnego wydarzenia zostałem zaproszony przez krakowski oddział ELSA – Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Prawa. W maju dzięki ELSA Kraków mieliśmy możliwość być odbiorcami Konferencji Naukowej „Prawa człowieka na różnych kontynentach”. Nie trzeba nikomu tłumaczyć jak istotny jest to temat w obecnych czasach.
Działalność ELSA, w tym krakowskiego oddziału jest bardzo szeroka – tym bardziej chętnie w poniższym wywiadzie konferencję, jak i pozostała działalność stowarzyszenia przedstawi wam Aleksandra Wałach – Wiceprezes ds. Seminariów i Konferencji ELSA Kraków. Pod wywiadem macie link do playlisty zawierającej prelekcje, które odbyły się w ramach wspomnianej konferencji. Zasubskrybujcie kanał – wszystkie materiały pojawią się w ciągu najbliższych 2 tygodni. A ja pochwalę się, że miałem okazję mówić o mrocznych sekretach Australii w kontekście poszanowania praw człowieka… A teraz oddaję głos Aleksandrze.
Zbliża się koniec roku akademickiego – jak sytuacja pandemiczna wpłynęła na działalność ELSA Kraków?
Przede wszystkim wiele się nauczyliśmy. Musieliśmy cały tryb działania przenieść do sfery online, zarówno w aspekcie spotkań członków, szkoleń, ale też projektów. Takim niepisanym hasłem naszego Stowarzyszenia jest motto “ELSA to ludzie”. Bardzo zależało nam, by mimo pandemii tworzyć silny, zmotywowany zespół pełen pasji i zaangażowania, w którym członkowie będą chcieli dalej działać, ale też uda nam się zachęcić nowe osoby do dołączenia. Dobra atmosfera i współpraca w istotny sposób przekładają się na projekty, jakie organizujemy. Dużym wyzwaniem na początku było dopasowanie tryb działania do rzeczywistości online i zmiana formuły niektórych wydarzeń. Musieliśmy zrezygnować z przygotowania dużego międzynarodowego projektu Summer ELSA Law School, na który przyjeżdżają studenci zagraniczni i zamienić go na akademię webinarów, konferencje, zamiast na auli Uniwersytetu organizować na platformach internetowych, konkurs negocjacyjny, moot courty, Akademie Praktykanta, Prawniczą Akademię Filmową i wiele innych inicjatyw zamieniać na formułę online. Mimo wszystko możemy śmiało powiedzieć, że ELSA Kraków doskonale sobie poradziła, o czym świadczy zarówno ilość udanych projektów, a w tym roku udało nam się zorganizować ich znacznie więcej niż w latach ubiegłych – było to ponad 70 wydarzeń, jak i wzrost zainteresowania naszymi inicjatywami, ale też zaangażowanie zespołu w ich przygotowanie, a także z sukcesem przeprowadzona rekrutacja do Stowarzyszenia. To pokazuje, że mimo pandemii studenci chcą działać i aktywnie włączać się w różne projekty. Funkcjonowanie w rzeczywistości online przede wszystkim wpłynęło na szerszy zakres naszych działań, ponieważ każdy mógł dołączać do webinarów, niezależnie czy był z Krakowa czy z drugiego krańca Polski, co sprawiało, że często w nawet pomniejszych wydarzeniach brało udział ponad 200 osób. Nasze wydarzenia są otwarte dla wszystkich, a ich tematyka jest tak szeroko zakrojona, poprzez organizację Dni Prawa i Psychologii, Ogólnopolskiej Konferencji Prawa Sportowego, wydarzeń z zakresu praw człowieka, czy nowych technologii i sztucznej inteligencji, że może zainteresować nie tylko studentów prawa, ale też osoby zajmujące się innymi dziedzinami. Działalność w sferze online nigdy jednak nie zastąpi tej na żywo, więc mamy nadzieję, że wkrótce wrócimy do normalnego trybu, ale po tym roku mamy ogromną satysfakcję, że mimo pandemii nie zwolniliśmy tempa i udało się kontynuować oraz tworzyć nowe projekty, docierając z naszymi inicjatywami do szerokiego grona odbiorców.
ELSA w Polsce zrzesza ponad 1200 studentów, w tym ponad 100 z samego Krakowa. Jaka jest misja stowarzyszenia oraz co zyskują jego członkowie?
Nasze Stowarzyszenie ma być polem do działalności dla społeczeństwa, o czym świadczy przede wszystkim wizja, jaką się kierujemy i cel dążenia do stworzenia sprawiedliwego świata, gdzie respektowane będą godność człowieka i zróżnicowanie kulturowe, ale też bardzo ważne dla nas inspirowanie studentów prawa i młodych prawników do podejmowania działań dla dobra społeczeństwa, wspieranie systemu edukacyjnego, czy ułatwianie wzajemnego zrozumienia i promowanie postaw obywatelskich wśród studentów prawa i młodych prawników. Drugi obszar to pole dla rozwoju naukowego i zawodowego dla studentów, tak by podwyższać ich kwalifikacje jako przyszłych prawników, czy też umożliwić im poznawanie innych kultur i podejmowanie współpracy w aspekcie międzynarodowym, który to bardzo wyróżnia ELSA na tle innych organizacji studenckich. Działamy w 44 krajach Europy, co jest ogromnym polem do wymiany doświadczeń i tworzenia wspólnych projektów. ELSA łączy rozwój osobisty w różnych dziedzinach z działalnością społeczną, a wszystko spaja istotnym pierwiastkiem możliwości poznawania i działania z ludźmi z różnych uczelni w Polsce, a nawet i stron świata. Każdy może dołączyć do Stowarzyszenia według swoich upodobań oraz zainteresowań, realizować różnorodne wydarzenia, ale też korzystać z oferty projektowej czy wyjazdowej, brać udział w inicjatywach, w jakich nie miałby okazji nigdzie indziej, jak np. w delegacji do instytucji unijnych czy zjazdach i szkoleniach ogólnopolskich i międzynarodowych, podczas których każdy z członków ma możliwość poznania ludzi, ale też nabycia nowej wiedzy i umiejętności, nie tylko z zakresu prawa, ale umiejętności miękkich, jak autoprezentacja czy sztuka negocjacji. Wachlarz możliwości rozwoju i działania w ELSA jest ogromny i tak naprawdę to od każdego członka i oczekiwań, z jakimi przychodzi, zależy, co będzie mógł zyskać, dołączając do Stowarzyszenia.
Jak można łatwo zauważyć śledząca Państwa działalność, ELSA w całej Polsce działa intensywnie w zakresie organizacji konferencji. Obserwując liczbę tematów, jaką poruszacie Państwo na tych wydarzeniach – podatki, ekologia, medycyna, formy zatrudnienia, nieruchomości, oznacza, że odpowiedzialne i “ludzkie” prawo oraz prawnicy są wyjątkowo potrzebni w obecnych czasach… Jak Pani to postrzega?
Zdecydowanie zgadzam się, że odpowiedzialne prawo i prawnicy są niezbędni w naszej rzeczywistości. Zresztą nie tylko wśród prawników, ale u każdego z nas niezależnie od zawodu powinny być kształtowane świadome, odpowiedzialne postawy- w końcu wszyscy tworzymy nasze społeczeństwo. Jednak przechodząc do wątków prawniczych, prawo jest tworzone dla ludzi, więc przede wszystkim powinno mieć wspomniane przez Pana “ludzkie” oblicze, a nie być pustymi frazesami i samymi formalnościami, w jakich mało kto potrafi się odnaleźć. Jako studenci prawa powinniśmy docierać do różnych źródeł wiedzy, patrzeć na prawo z szerokiej perspektywy nie tylko przepisów, ale problemów, jakie są realnie obecne i z jakimi jako przyszli prawnicy będziemy się mierzyć. Studia często nie dają nam możliwości pozyskania takiej wszechstronnej wiedzy w zakresie lub dziedzinie, które nas interesują. Tutaj otwiera się pole do korzystania z rozwoju poza samymi studiami właśnie w postaci przygotowywania, ale też brania udziału w konferencjach naukowych. Konferencje w ELSA poruszają szeroką tematykę, mają wychodzić naprzeciw oczekiwaniom studentów i dawać okazję właśnie do pogłębienia wiedzy z różnych dziedzin prawa według potrzeb i pasji. Często przyciągają zainteresowanie nie tylko samych studentów i absolwentów prawa, ale też osób z innych środowisk, które chciałyby się po prostu dowiedzieć czegoś więcej. Poruszamy często również niestandardowe tematy jak prawo kosmiczne, prawo sportowe czy morskie. Formuła konferencji to bardzo pragmatyczny sposób na pozyskanie wiedzy. W jej czasie można wysłuchać wystąpień wielu specjalistów z zakresu wybranej dziedziny prawa, nie tylko teoretyków, ale w większości praktyków – osób, które na co dzień mierzą się z daną problematyką.
Dodatkowo studenci mogą aktywnie brać udział w dyskusji, zadawać nurtujące ich pytania, ale też zostać uczestnikami czynnymi, przedstawiając opracowane przez siebie referaty. W ELSA staramy się każdy temat pogłębiać, inicjatywa nie kończy się na samej konferencji, ale często towarzyszą jej side event’y – seminaria z danej dziedziny, panele dyskusyjne, podcasty, publikowane ciekawostki czy konkursy. To wszystko ma na celu przybliżyć studentom różne dziedziny prawa, ożywić tematykę, sprawić, że stanie się ona bardziej przejrzysta, a my jako przyszli prawnicy będziemy podchodzić do niej bardziej świadomie, ale też z większą pasją i zaangażowaniem.
Właśnie w ramach tego zakresu działań niedawno byliśmy świadkiem organizowanej przez ELSA Kraków konferencji “Prawa człowieka na różnych kontynentach”. Proszę opowiedzieć o tym wydarzeniu. Czy prelekcje związane z różnymi kontynentami określiły cechy wspólne w łamaniu praw człowieka niezależnie od lokalizacji geograficznej?
Pomysł na organizację wydarzenia narodził się już dwa lata temu. Chcieliśmy podejść do tematyki praw człowieka w szerszym zakresie, pokazując, z jakimi problemami w tym zakresie stykamy się nie tylko w Polsce czy Europie, ale i na świecie. Najpierw był to cykl seminariów, każde z nich poświęcone problematyce łamania praw człowieka na innym kontynencie. W tym roku postanowiliśmy kontynuować inicjatywę i przez cały rok odbywał się cykl “Spotkania z Prawami Człowieka”, do których zapraszaliśmy specjalistów z prawa karnego, prawa międzynarodowego czy przedstawicieli ngo’s. Udało się poruszyć relewantne kwestie, takie jak problematyka przestępczości seksualnej, dyskryminacja etniczna, współczesne niewolnictwo. Zwieńczeniem tych działań stanowiła właśnie Konferencja Naukowa “Prawa Człowieka na Różnych Kontynentach”. Jej założeniem nie było skupienie się na jednym wybranym temacie, jak np. dyskryminacja rasowa na każdym obszarze, ale chcieliśmy rzucić światło na prawa człowieka w szerszej perspektywie i poszukać odpowiedzi na pytanie, jakie problemy są obecnie najbardziej istotne i pojawiają się najczęściej na każdym z omawianych kontynentów. W tym celu zaprosiliśmy specjalistów z różnych dziedzin, nie tylko wykładowców wydziałów prawa, ale też innych wydziałów, jak np. Amerykanistyki, również dziennikarzy, działaczy społecznych czy prawników zajmujących się postępowaniami przed międzynarodowymi trybunałami, tak by przedstawili, z jakimi nadużyciami w sferze praw i wolności można w praktyce spotkać się na tych obszarach. Konferencja pozwoliła uświadomić sobie, że niezależnie od poziomu rozwoju państw, prawa człowieka są łamane wszędzie i co bardzo znamienne uregulowania, gwarancje konstytucyjne na całym świecie nie przekładają się na rzeczywiste ich respektowanie. Widoczne jest to zwłaszcza w czasach obecnie pojawiającego się, nie tylko w Polsce, problemu w zakresie praworządności, gdzie obywatele nie mają możliwości realnie korzystać z części własnych praw, które stają się tylko formalnością. Mimo różnych możliwości ochrony praw, również na gruncie postępowań na poziomie międzynarodowym, jednostka wciąż jest na osłabionej pozycji w przypadku doznania naruszeń. Kolejną z kwestii, na które mogliśmy zwrócić uwagę dzięki tematom poruszanym podczas wydarzenia, jest to, że wciąż aktualne w każdym prawie systemie są problemy, jakich w obecnych czasach byśmy się nie spodziewali, uznając, że już dawno zniknęły i są tylko cieniem historii, jak np. niewolnictwo i handel ludźmi. Okazuje się, że temat pozostaje nadal obecny w naszym społeczeństwie, a pomijany w debacie publicznej. Uważam, że takie wydarzenia są niezwykle potrzebne, dzięki nim możemy wpływać na większą świadomość w tak ważnych kwestiach, poruszać tematy, o których rzadko lub wcale się nie mówi, a powinny jednak wybrzmiewać. Dlatego takie inicjatywy stanowią ważny element działalności ELSA.
Proszę również o informacje o Programie Praw Człowieka stworzonym przez ELSA Poland. Dążenie do sprawiedliwego świata, gdzie respektowane są godność człowieka i różnorodność kulturowa jest celem bardzo szlachetnym – ale czy możliwym? Co musi się wydarzyć, aby ta wizja stała się rzeczywistością?
“Sprawiedliwy świat, w którym szanuje się godność ludzką i różnorodność kulturową”- ta wizja przyświeca naszemu Stowarzyszeniu od samego początku. Na jej kanwie ELSA Poland stworzyła Program Praw Człowieka jako jeden z filarów swojej działalności. Jego motywem przewodnim od kilku lat jest prawo do równego traktowania oraz kwestie antydyskryminacyjne. W tym zakresie też wspiera nas Patron Programu, czyli Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego. Realizacji jego założeń służą liczne wydarzenia tworzone na poziomie lokalnym i ogólnopolskim, takie jak webinary, seminaria, panele dyskusyjne, spotkania, warsztaty antydyskryminacyjne, konkursy czy konferencje. Dokładamy wszelkich starań, żeby inicjatywy przez nas podejmowane były widoczne również w mediach społecznościowych poprzez organizację kampanii i akcji społecznych, tak by zwrócić uwagę społeczeństwa na najważniejsze problemy w zakresie praw i wolności, zabierać głos w sprawach nadużyć i przede wszystkim uświadamiać skalę problemu oraz pokazywać, że takie kwestie jak dyskryminacja, nierówny dostęp do zatrudnienia czy łamanie praw człowieka, to problemy obecne współcześnie w naszym państwie, ale i różnych miejscach na świecie. Jako ELSA Kraków organizowaliśmy przez cały rok kampanię “Młodość ma głos!”, którą wsparły różne organizacje pozarządowe, jak Amnesty International, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, czy Fundacja Zobacz Jestem. W ramach niej nagrywaliśmy spoty z okazji ważnych dni w roku, jak np. Międzynarodowy Dzień Tolerancji czy Dzień Walki z Depresją. Udało nam się zorganizować również akcję “Maj miesiącem walki z Homofobią, Transfobią i Bifobią” oraz spotkanie z Panią Jolantą Kwaśniewską na temat działalności społecznej, tak by pokazać, że nie możemy być obojętni na problemy, jakie są obecne wokół nas. Wizji sprawiedliwego świata nie zrealizujemy od razu – to proces, który ma trwać cały czas i każdy może dołożyć do niego swoją cegiełkę. To wszystko, co robimy, ma stanowić bodziec do zastanowienia się nad tym, co dzieje się w otaczającej nas rzeczywistości, jak każdy z nas może reagować na pojawiające się problemy i dążyć do wprowadzenia w życie założeń szacunku dla każdego, niezależnie od wszelkich czynników.
Jakie inne działania podejmuje zwłaszcza krakowski oddział ELSA? Jakie mają Państwo plany na najbliższy czas?
Zbliżający się koniec roku akademickiego to oczywiście nie koniec działań ELSA Kraków w tym semestrze. Zbliża się czas sesji, dlatego nie zapominamy o rozwoju naukowym i przygotowaniach do egzaminów, dlatego w czerwcu zaplanowaliśmy powtórki dla studentów przed egzaminami. Ostatnio włączyliśmy się również w kampanię społeczną ELSA Poland #dzikiseksizm, będącą reakcją na głośny w ostatnim czasie i bardzo istotny problem seksizmu i nadużyć na uczelniach wyższych w Polsce. Celem akcji jest budowanie świadomości na temat seksizmu i molestowania na uczelniach wyższych oraz informowanie studentów na temat sposobów i miejsc ich zgłaszania, tak by mogli znaleźć realną pomoc i czuli się bezpiecznie. W ramach akcji udało się nawiązać współpracę z Siecią Pełnomocników i Pełnomocniczek ds. Równego Traktowania na uczelniach w tym właśnie w Krakowie m.in. na Uniwersytecie Jagiellońskim. Planujemy przybliżać ich pracę, możliwości pomocy, a przede wszystkim to, gdzie ich szukać. Nasze Stowarzyszenie stoi na stanowisku, że zabierając głos w takich sytuacjach, dajemy możliwość zmiany realiów i pozbycia się krzywdzących nas zachowań. W kwestiach projektowych, przed nami największe międzynarodowe wydarzenie naszej Grupy Lokalnej, czyli ELSA Webinars Academy on International Tax Law. Zwykle co roku organizowaliśmy w Krakowie Summer ELSA Law School, czyli letnią szkołę prawa właśnie w tematyce międzynarodowego podatkowego. Przyjeżdżali do nas studenci z różnych części świata, nie tylko członkowie ELSA. Była to okazja do wymiany kulturowej, doświadczeń ze studiów i nie tylko. Spędzaliśmy tydzień na merytorycznych prelekcjach i wykładach specjalistów z całej Europy, programie kulturalnym, pokazując też uroki naszego miasta oraz zwyczaje, a także to, co studentom jest szczególnie bliskie wspólnie bawiąc się i integrując. Na koniec odbywała się też uroczysta gala. Z racji pandemii oczywiście w tym roku okazało się to niemożliwe, dlatego postanowiliśmy przenieść formę do sfery online i zorganizować akademię prawa międzynarodowego składającą się z szeregu wykładów specjalistów prawa podatkowego- wykładowców akademickich i praktyków oraz symulacji rozprawy sądowej, podczas której uczestnicy będą mogli sprawdzić swoją wiedzę pod okiem specjalistów z Krajowej Izby Doradców Podatkowych. Mamy nadzieję, że mimo nieco innej formuły projekt będzie stanowił dalej doskonałe pole do rozwoju, uzupełnienia wiedzy ze studiów, ale też zaczerpnięcia nowych informacji i spojrzenia na prawo z wszechstronnej perspektywy. Szykujemy się też na działania w nowym roku akademickim i już teraz możemy zapewnić, że będzie się działo dużo ciekawych rzeczy!
Dziękuję za wywiad.
Bardzo dziękuję.
Po więcej informacji o ELSA Kraków sprawdźcie profil Facebook.