Sztuczna inteligencja (AI – artificial intelligence) uczy się, jak rozszyfrowywać uszkodzone starożytne greckie ryciny i inskrypcje. AI wydaje się być znacznie lepsze od ludzi w uzupełnianiu brakujących słów, w dodatku może być bardzo użytecznym narzędziem do współpracy, które naukowcy wykorzystują do zawężania opcji.
Istnieją tysiące starożytnych napisów, o których już wiemy, a dziesiątki kolejnych są odkrywane każdego roku. Niestety na przestrzeni wieków wiele z nich uległo erozji lub uszkodzeniu, w wyniku czego fragmenty tych tekstów zostały utracone. Ustalenie, jakie mogą być luki, jest trudnym zadaniem, polegającym na analizie reszty napisu oraz innych podobnych tekstów.
Yannis Assael z DeepMind wraz ze swoim zespołem przeszkolili sieć neuronową, rodzaj algorytmu AI w celu odgadnięcia brakujących słów lub znaków greckich wyrytych na kamieniu, ceramice czy metalu, których wiek szacuje się na 1500 do 2600 lat.
Sztuczna inteligencja o imieniu Pytia (od nazw kapłanek w świątyni Apollina w Delfach, przepowiadających przyszłość) nauczyła się rozpoznawać wzory na 35000 relikwiach, zawierających ponad 3 miliony słów. Wzory, na których się opiera, obejmują konteksty, w których pojawiają się różne słowa, gramatyka, a także kształt i układ samych napisów.
Biorąc pod uwagę napis z brakującymi informacjami Pytia przedstawia 20 różnych sugestii, które mogłyby wypełnić lukę. Następnie naukowiec może wybrać najlepszą z nich na podstawie własnego osądu i wiedzy przedmiotowej. “Chodzi o to, abyśmy mogli jak najlepiej pomóc ekspertom”, mówi Assael.
W celu przetestowania systemu, zespół rozpoczął od ukrycia dziewięciu liter z greckiego alfabetu, w tym tych, które zawierały się w greckim imieniu Pytia. AI uzupełniła je bez problemu. W testach bezpośrednich, w których brała udział Pytia oraz eksperci, po uzupełnianiu luk w 2949 uszkodzonych napisach, eksperci popełnili o 30% więcej błędów niż AI. Dodatkowo ekspertom zajęło 2 godziny, aby przejść przez 50 napisów, to Pytia rozwiązała całość w… kilka sekund.
[penci_blockquote style=”style-2″ align=”none” author=”Thea Sommerschield”]Pokazuje to potencjał sztucznej inteligencji w przywracaniu utraconych informacji[/penci_blockquote]
“Nagroda jest ogromna, ponieważ pozwala nam dowiedzieć się więcej o prawie każdym aspekcie religii, życia społecznego i gospodarczego starożytnego świata”.
Natomiast Philippa Steele z University of Cambridge zgadza się, że Pytia może pomóc w wysiłkach związanych z odbudową takich napisów, ale podkreśla, że ludzie nadal będą potrzebni w tym procesie – chociażby do tego, aby poskładać te kawałki razem w jedną sensowną całość.
“Wydaje mi się, że najwyższe wskaźniki sukcesu są osiągane, kiedy brakuje nam niewielkich fragmentów długiego tekstu lub gdy istnieje wiele podobieństw dla nowo odkrytego fragmentu tekstu”, mówi na koniec Steele. Czy oznacza to, że sztuczna inteligencja wkrótce pomoże nam odkryć zatarte historie ze starożytnego życia ludzi? Wypada tylko czekać.
Źródło: arXiv Grafika: Teefa/Getty Images
