Kary fizyczne wobec dzieci nie są skuteczne w zapobieganiu problemom z zachowaniem czy promowaniu pozytywnych wyników np. w szkole. Zamiast tego prowadzą do wzrostu problemów z zachowaniem i innych słabych wyników – naukowych czy społecznych. Badanie zostało przeprowadzone przez międzynarodową grupę naukowców, w tym badacza z University of Texas w Austin, i opublikowane w czerwcu br. w czasopiśmie The Lancet.

Rodzice i opiekunowie w wielu częściach świata stosują kary fizyczne w odpowiedzi na niewłaściwe, według nich, zachowanie. Badania szacują, że 63% dzieci w wieku od 2 do 4 lat na całym świecie – czyli około 250 milionów dzieci – jest regularnie poddawanych, jak to się łagodnie mówi – karom fizycznym, a mówiąc wprost – ćwierć miliarda dzieci w tak młodym wieku – jest regularnie bite lub poddawane innym sankcjom fizycznym.

Oficjalnie sześćdziesiąt dwa kraje zakazały tej praktyki, która w końcu jest postrzegana jako forma przemocy fizycznej.

Wszystkie dowody wskazują, że kara fizyczna jest szkodliwa dla rozwoju i dobrego samopoczucia dzieci

Zespół przyjrzał się badaniom obejmującym kary fizyczne, takie jak dawanie klapsów i wykluczył wszelkie zachowania, które mogą być definiowane jako fizyczne znęcanie się nad dzieckiem. Naukowcy znaleźli wiele dowodów na poparcie oświadczenia Komitetu Praw Dziecka ONZ, który zlecił krajom zaprzestanie stosowania wszystkich rodzajów kar fizycznych wobec dzieci.

– Nie ma dowodów na to, że kara fizyczna jest dobra dla dzieci – powiedziała Elizabeth Gershoff -profesorka wydziału Human Development and Family Sciences na University of Texas w Austin oraz jedna z głównych autorek pracy. – Wszystkie dowody wskazują, że kara fizyczna jest szkodliwa dla rozwoju i dobrego samopoczucia dzieci. 

Praca obejmowała przegląd 69 badań, z których większość pochodziła ze Stanów Zjednoczonych, a osiem z innych krajów. Naukowcy odkryli, że kara fizyczna nie wiązała się z żadnymi pozytywnymi skutkami dla dzieci i zwiększała ryzyko, że dzieci doświadczą w dalszym życiu poważnej przemocy lub innych form zaniedbania (a więc przemocy emocjonalnej). Artykuł wskazuje, że negatywne skutki związane z karami fizycznymi, takie jak problemy z zachowaniem, występowały niezależnie od płci dziecka, rasy czy pochodzenia etnicznego, a także niezależne od ogólnych stylów wychowawczych opiekunów. Autorzy znaleźli również dowody na to, że wraz z częstym stosowaniem kar fizycznych wzrastała skala negatywnych skutków dla dzieci.

– Rodzice bija swoje dzieci, ponieważ myślą, że to poprawi ich zachowanie – powiedziała Gershoff. – Niestety dla rodziców, którzy biją, nasze badania znalazły jasne i przekonujące dowody na to, że kary fizyczne nie poprawiają zachowania dzieci, a zamiast tego je pogarszają. 

Ponadto analiza 160 tysięcy dzieci prowadzona przez 50 lat przez Gershoff wykazała, że – klapsy są powiązane z budowaniem agresji – powiedziała Gershoff jeszcze w 2016 roku. – Powstaje więcej przestępczych zachowań, więcej problemów ze zdrowiem psychicznym czy gorsze relacje z rodzicami. Dodatkowo karane fizycznie dzieci, które są słabsze psychicznie, szybko stają się ofiarami przemocy fizycznej czy psychicznej w swoim środowisku, np. w szkołach.

W Stanach Zjednoczonych we wszystkich 50 stanach rodzice mogą stosować kary fizyczne. W 19 stanach szkoły mogą również stosować kary fizyczne wobec dzieci. Artykuł miał być źródłem informacji dla decydentów i osób pracujących z rodzinami, takich jak lekarze czy pracownicy zajmujący się zdrowiem psychicznym.

– To jest kwestia zdrowia publicznego – powiedziała Anja Heilmann, główna autorka pracy, będąca profesorem nadzwyczajnym na University College London. – Biorąc pod uwagę siłę dowodów na to, że kara fizyczna może wyrządzić krzywdę dzieciom, decydenci mają obowiązek chronić dzieci i wprowadzać prawo do zaprzestania stosowania kar fizycznych niezależnie od sytuacji. 

– Istnieje definitywny związek między karami fizycznymi a problemami behawioralnymi, takimi jak agresja i zachowania aspołeczne – kontynuuje Heilmann. Badania wykazały, że kary fizyczne nie dość, że nie doprowadzały do pozytywnych wyników u dzieci, to najczęściej prowadziły do eskalacji przemocy wobec dzieci (wedle często powtarzanego hasła: “widać za mało cię jeszcze laliśmy”).

Przemocą fizyczną można osiągnąć jedynie strach w dziecku. Część z dzieci może na zewnątrz prezentować inne zachowania, ale będą one wynikać z instynktu przetrwania, a nie zrozumienia, dlaczego tak się dzieje w jego życiu. Ważne jest, aby postawić sobie pytanie – czy chcąc wyrządzić “niewinnego” klapsa czy mocniejszą karę fizyczną – myślimy o dobru dziecka, czy tylko zagłuszamy własną niemoc wobec tego, że dziecko nie chce spełniać naszych oczekiwań wobec niego.

A tymczasem w Polsce Czarnek na bakier z edukacją: – Konieczność stosowania tego rodzaju kar [cielesnych] wydaje się być oczywista.

Polecamy do tego przeczytać artykuły:

• Czy wykorzystywano cię jako emocjonalną gąbkę?
• Przemoc w dzieciństwie a skutki dla zdrowia psychicznego

Źródło: Physical punishment ad child outcomes: a narrative review of prospective studies (The Lancet), University of Texas / Austin